Een dodelijk ongeval in november 2017 in een vestiging van Smurfit-Kappa in Etten-Leur is volgens het Openbaar Ministerie te verwijten aan het bedrijf. De machine waar het gebeurde was niet ongevaarlijk en dat wist Smurfit-Kappa. Het moet daarom een boete van een ton betalen, zo eiste het OM dinsdagmiddag in de Bossche rechtbank.
Smurfit-Kappa maakt verpakkingsmateriaal zoals dozen van karton. De om het leven gekomen werkneemster stond aan een machine waar dozen op een rollenband werd aangevoerd, dan opgestapeld en op pallets gezet. In de avond van 5 november viel de machine stil door een storing.
Even een doos weghalen
Dat gebeurt, zo vertelde personeel later, regelmatig. Zoals dan gebruikelijk drukte de werkneemster op een stopknop en klom in de machine om een scheve of klemzittende doos weg te halen. Net toen ze met haar hoofd en bovenlichaam boven een liftgedeelte hing, kwam dit omhoog en werd haar hoofd tegen balken geperst. Ze overleed ter plekke.
Een onderzoek van de Arbeidsinspectie leerde, volgens de rechtbank, dat er heel wat mis was. De machine bleek niet veilig, er was te weinig toezicht en personeel wist niet goed hoe de knoppen werkte. Ook lagen er twee rapporten waarin risico’s waren opgesomd, maar na drie jaar waren de voorgestelde verbeteringen nog steeds niet aangebracht.
Volgens het arbeidsomstandighedenbesluit moet het onmogelijk zijn voor personeel om op bewegende delen van een machine te komen. Hekken die die delen afschermen, waren er echter niet. Volgens de wet moet een machine ook helemaal ‘stroomloos’ zijn eer er mensen op of in gaan. Deze machine had allerlei stopknoppen. De vrouw drukte er een in die een deel van de machine stillegde -de transportband- maar niet de lift.
Personeel bleek lang niet allemaal te weten welke knoppen de hele machine veilig maakte. De verplichte noodknop, met sleutel, zat er wel op maar werd nauwelijks gebruikt omdat het dan lang duurt eer de machine weer draait.
Smurfit-Kappa is verplicht te zorgen voor toezicht op het naleven van alle veiligheidsvoorschriften, maar ook daar ontbrak het aan. In 2005 en 2014 had het bedrijf alles laten controleren op risico’s maar pas in 2015 werd het ontbreken van de schermen of hekken genoemd. Dat zou worden aangepast; een nieuwere machine had die schermen wel. Maar ten tijde van het ongeluk moest dat nog steeds gebeuren. Inmiddels is alles in orde.
Boete
Officier van justitie P. Borst vond bewezen dat Smurfit-Kappa niet aan de veiligheidsvoorschriften voldeed en was verantwoordelijk voor de dood van de alleenstaande moeder. Die had zelf geen schuld, zei de officier: ze drukte op een stopknop maar wist niet dat dat niet de goede was. Er is onbeschrijfelijk leed aangericht. Een boete vond ze op zijn plaats: 100.000 euro.
De advocate van het bedrijf, Muriel Rosing, bestreed de schuld. Het ongeluk was niet te voorzien en daarom niet verwijtbaar, zei ze. Stroomloos maken van de machine bij elke storing -en die zijn er regelmatig- is onwerkbaar omdat dan telkens alle instellingen verloren gaan en alles opnieuw gestapeld moet worden.
Continu toezicht enkel op naleving van de veiligheid is onlogisch in een bedrijf met enkel ervaren werknemers. Het slachtoffer werkte al vijf jaar aan deze machine en verwacht mag worden dat ze wel degelijk wist hoe hij werkte. En de rapporten waren lang niet zo specifiek als het OM beweerde.
Een directrice van het bedrijf ‘had nog steeds geen woorden voor het gebeurde’ en volgens haar was niet bekend dat er zo’n tekortkomingen waren qua veiligheid. Smurfit-Kappa heeft 46.000 werknemers, en hun veiligheid gaat boven alles, zei ze. De advocate benadrukte dat de verzekering voor schadevergoeding zorgt en het bedrijf zelf daarnaast het dochtertje van het slachtoffer extra zal bedenken.
(Bron: BN DeStem)