De Inspectie Veiligheid Defensie doet onderzoek naar twee ernstige incidenten. In een van de gevallen heeft een militair hersenletsel opgelopen.

Het onderzoek dat de Inspectie Veiligheid Defensie maandag aankondigde naar „ernstig letsel bij een militair” van de Brigade Speciale Beveiligingsopdrachten (BSB) draait om een uit de hand gelopen oefening, waarbij een militair van zijn collega’s een serie harde klappen op zijn achterhoofd kreeg. De man kreeg een hersenbloeding, raakte gedeeltelijk blind en heeft Defensie inmiddels aansprakelijk gesteld voor zijn geleden schade.

Dat zegt Jean Debie, voorzitter van de Vakbond voor Burger en Militair Defensiepersoneel (VBM), waar het slachtoffer lid van is. Volgens Michael Ruperti, advocaat van de man, had de oefening fataal kunnen aflopen.

De Inspectie Veiligheid Defensie en het ministerie willen gedurende het onderzoek naar het ongeval bij de BSB’er niet reageren.

De klappen werden uitgedeeld tijdens een oefening van die deel uitmaakt van de opleiding bij de Brigade Speciale Beveiligingsopdrachten in Huis ter Heide, eind oktober 2017. Bij een van de onderdelen van deze training moet een BSB’er zich vol in een rol als demonstrant uit een benarde situatie bevrijden en vervolgens zijn wapen trekken.

Benarde situatie
De benarde situatie bestaat er uit dat de BSB’er door een aantal man wordt vastgehouden en klappen krijgt. Dat is eind oktober 2017 uit de hand gelopen. „Twee man hebben met vuisten op het achterhoofd van mijn cliënt geslagen. Te hard en te veel, terwijl er instructeurs omheen stonden. De volgende dag had hij zware hoofdpijn. Via de huisarts belandde hij bij de neuroloog, die hersenletsel constateerde. Ook is hij gedeeltelijk blind geraakt”, aldus Ruperti.

Ruperti bereidt daarom samen met letselschade-advocaat Sigriet Jongstra namens het slachtoffer een rechtszaak voor tegen de BSB, een eliteonderdeel van de Koninklijke Marechaussee. „Er stonden een tiental man omheen en het incident is vastgelegd op camera”, zegt Ruperti. De BSB kent beveiligings-, observatie- en arrestatieteams en wordt onder meer ingezet bij acute terroristische dreiging.

Tweede incident
Ruperti werd maandagavond verrast door de aankondiging dat de Inspectie Veiligheid Defensie de zaak gaat onderzoeken, net als een ongerelateerd „ernstig” incident in januari van dit jaar waarbij een F-16 van de vliegbasis Leeuwarden aanzienlijke schade opliep tijdens een schietoefening op het oefenterrein voor jachtvliegtuigen en helikopters de Vliehors op Vlieland. „Mijn cliënt wilde niet dat dit intern bekend zou worden, maar door de melding van de inspectie weet bijna iedereen bij de BSB nu om wie het gaat.”

Vakbondsvoorzitter Debie zegt dat het ongeval „waarschijnlijk gevolgen heeft voor het verdere leven van de man”, die „tussen de 30 en 40 jaar oud is”. Hij wil opheldering van Defensie over de training waarbij het ongeval plaatsvond. „Ik heb begrepen dat deze training een standaard onderdeel is van de opleiding van een BSB’er, maar ik heb nog nergens protocollen gezien van hoe je deze situatie veilig en gecontroleerd kan oefenen. Dat baart mij zorgen, ook voor de veiligheid van andere BSB’ers.”

Ernstige ongelukken
Er gebeuren vaker ernstige ongelukken bij trainingen van militairen. In 2016 overleden twee militairen na een mortierongeval in Mali. In datzelfde jaar kwam een lid van de special forces om tijdens een schietoefening in Ossendrecht en een jaar eerder een duiker tijdens een oefening op Curaçao. In alle gevallen bleek dat defensie onzorgvuldig was omgegaan met de veiligheid van het oefenend personeel.

(Bron: NRC)