Schiphol is laks over de veiligheid van medewerkers die op de platforms bij vliegtuigen werken, vindt FNV. Ook zou er een angstcultuur heersen bij de bedrijven, waardoor incidenten niet worden gemeld.

In de eerste negen maanden van 2019 waren er dertien arbeidsongevallen op Schiphol, waarvan twee met blijvend letsel en één met dodelijke afloop. Volgens FNV verslechtert de veiligheidssituatie vooral op de platforms, de plek waar vliegtuigen worden in- en uitgeladen. Aanbevelingen om daar de veiligheid te ver­beteren zouden niet goed worden nagevolgd.

Nu de Tweede Kamer dinsdag overlegt over de algehele veiligheid in de luchtvaart, vraagt de bond extra aandacht voor de duizenden medewerkers die op de platforms werken. De bond is geschrokken van de recente rapportage van luchtvaartinspectie ILT over Schiphol. Van de 7500 kleine en grote veiligheidsincidenten die vorig jaar – verplicht – zijn gemeld, vond 40 procent bij grondafhandeling plaats. Het aantal meldingen van onveilige situaties is vorig jaar 13 procent gegroeid.

Botsingen
De inspectie maakt zich vooral zorgen over de vele incidenten bij de gate. Zo raakten vorig jaar 18 toestellen beschadigd, door (milde) botsingen met andere voertuigen. Maar er waren ook twee serieuze botsingen tussen taxiënde vliegtuigen en een aanrijding tussen een vliegtuig en een aviobrug, de beweegbare looptunnel tussen luchthaven en vliegtuig.

Bij verrassingscontroles op de platforms vond ILT 240 keer een afwijking van de voorschriften. ‘Veel grondpersoneel ervaart een hoge werkdruk, vooral in het hoogseizoen en bij ziekte van collega’s,’ aldus het rapport. Voor veel werk dat door meer mensen gedaan zou moeten worden, is maar één persoon beschikbaar.

FNV vreest dat het aantal incidenten veel hoger kan liggen. Volgens de bond zijn veel grondmedewerkers bang om onveilige situaties te melden. “Bij vliegend personeel is het gebruikelijk dat incidenten worden gemeld om ervan te leren,” zegt FNV-bestuurder Joost van Doesburg. “Betrokkenen worden niet gestraft. Bij grondpersoneel is dat anders. Er zijn in het verleden medewerkers gestraft, onder meer met ontslag. Daardoor neemt de bereidheid om incidenten te melden af. Dat is slecht voor de algemene veiligheid.”

Hoog verloop van personeel
Volgens FNV is de organisatie op de platforms, waar afhandelingsbedrijven met elkaar concurreren, de grote oorzaak van de onveiligheid. “Het verloop van personeel is daardoor hoog. Voor de veiligheid is juist ervaring belangrijk.”

FNV strijdt al jaren tegen wat het ‘doorgeslagen marktwerking’ op de luchthaven noemt, met flexbanen, aanbestedingen en concurrentie. “Om het hoge personeelsverloop en de werkdruk te verlagen, moeten arbeidsvoorwaarden verbeteren,” zegt Van Doesburg. Daarnaast moet er een algemeen verbindende cao voor alle afhandelaars komen en, net als bij bedrijven die vliegtuigen onderhouden, een maximum aan het aantal flexwerkers en uitzendkrachten.

Maatregelen
Schiphol verzet zich tegen het beeld dat FNV schetst: “Wij vinden het belangrijk dat er voor iedereen op de luchthaven goede en veilige werkomstandigheden zijn,” aldus een woordvoerder. “We voeren momenteel een pakket maatregelen in om de werkomstandigheden nog veiliger te maken.”

Zo wil de luchthaven dat de verschillende afhandelaren voertuigen en apparatuur onderling gaan delen. “Het doel hiervan is dat de bedrijven gebruik maken van dezelfde voertuigen en hetzelfde materieel, waardoor de werkdruk afneemt en de veiligheid toeneemt.”

‘Veiligheid vóór groei’
Er moet eerst nieuw onderzoek komen naar de veiligheid op en rondom Schiphol voordat de luchthaven verder mag groeien. Volgens regeringspartijen D66 en ChristenUnie is de veiligheidssituatie op de luchthaven nog altijd onder de maat.

Kamerlid Jan Paternotte (D66): “Het zou goed zijn dat de Onderzoeksraad voor Veiligheid zijn eerdere aanbevelingen voor Schiphol opnieuw onderzoekt en aangeeft of er nog extra maatregelen nodig zijn.”

Met het voorstel sturen D66 en CU aan op een conflict met coalitiepartner VVD, die dit jaar geen oponthoud meer wil voor het besluit om Schiphol te laten groeien. “Dat onderzoek moet zo snel mogelijk afgerond worden,” zegt Paternotte. “Ik weet niet of dat gaat lukken, maar er is wel wat ruimte. Ik ben niet bang voor nieuwe wrijvingen binnen de coalitie, over veiligheid moet je geen meningsverschillen hebben.”

(Bron: Het Parool)