DBC is succesvol met de behandeling en begeleiding van mensen met nek-, rug- en schouderklachten na bijvoorbeeld letselschade. Dat de DBC-methode effectief is, is wetenschappelijk vastgesteld en bovendien door resultaten van tienduizenden cliënten wereldwijd bevestigd. In Nederland worden op zeven behandellocaties jaarlijks honderden cliënten naar tevredenheid behandeld.
Door Martijn van Driel
Mensen met klachten aan het houding- en bewegingsapparaat, veelal als gevolg van een aanrijding, worden door DBC ‘omgeschoold’ van cliënt tot therapeut. Hun eigen therapeut welteverstaan. Tom Steur, fysiotherapeut bij DBC, vat de kern van de behandeling samen: “als cliënten stoppen met pijn-vermijden en het bewegen in een compensatie-houding, kunnen ze écht stappen maken richting herstel. Met grote precisie trainen we hier de juiste spieren, zodat die weer worden geactiveerd om hun werk te doen. Tegelijkertijd leren we de cliënt om te voelen welke belasting goed is, hoe te herstellen na inspanningen en hoe te blijven trainen. Na verloop van tijd kunnen ze het zelf, ze zijn hun eigen therapeut en trainer geworden.”
De behandelmethodiek is oorspronkelijk in Finland ontwikkeld en wordt inmiddels in 22 landen uitgevoerd. Uit de gepubliceerde wetenschappelijke studies blijkt de werkzaamheid van het concept: significante afname van beperkingen, pijnklachten en arbeidsverzuim. Tienduizenden cliënten zijn wereldwijd veilig behandeld zonder complicaties. Daar waar conventionele fysiotherapie vaak geen zichtbare verbetering voortbrengt bij dit type klachten, is deze formule wél effectief gebleken. Met blijvend resultaat.
Multidisciplinaire aanpak
Maar een garantie op succes is er nooit. De risico’s bevinden zich vooral op psychologisch en sociaal-maatschappelijk vlak. Merel Houtman, psycholoog van DBC, licht toe: “Er zijn veel verschillende factoren die invloed hebben op de effectiviteit van de behandelingen en op het uiteindelijke resultaat. De fysieke factoren zijn goed te meten en te beheersen. Maar de mentale en psychologische kant van de mens is grilliger. Ook de omgevingsfactoren moeten we goed in de gaten houden, bijvoorbeeld de rol van familie of de werkgever. Al deze aspecten worden daarom nadrukkelijk betrokken in het behandeltraject.”
DBC biedt cliënten een multidisciplinaire begeleiding van 12 of 18 weken aan door een fysiotherapeut en een psycholoog. Zij richten zich op drie uitdagingsgebieden, namelijk de fysieke factoren, de psychologische factoren en de omgevingsfactoren. De cliënt traint tweemaal per week op één van de DBC-behandellocaties samen met een fysiotherapeut. Daarnaast vindt er wekelijks een begeleidingsgesprek plaats met een psycholoog en iedere 6 weken een evaluatiegesprek met alle betrokkenen.
Het behandeltraject
Na aanmelding worden cliënten uitgenodigd voor een intakegesprek. Daarin is de centrale vraag: wat wil je bereiken? Houtman: “veel hangt af van de motivatie van de cliënt, want wat we bieden is een intensieve begeleiding. Ook peilen we de verwachtingen van anderen, zoals de partner van cliënt, de werkgever en de partijen in de letselschaderegeling. We willen samen met alle betrokkenen een situatie creëren waarbij het traject zinvol kan worden ingezet.”
Na de intake volgt een behandelplan. Het behandeltraject bestaat uit blokken van 6 weken. In het eerste blok moet het lichaam nog wennen aan de nieuwe bewegingen. Het is pittig voor de spieren. Tijdens het tweede blok wordt al gekeken naar functieherstel in de thuis- en werksituatie, waarbij een gebalanceerde opbouw belangrijk is. Daarna wordt samen gewerkt aan de verdere bevordering van zelfstandigheid. Aan het einde van het traject wordt een rapportage geschreven voor de cliënt zelf en de betrokken letselschade-partijen.
“De effecten van de behandeling, zowel fysiek als mentaal, zijn snel zichtbaar. Vaak zien we al tijdens het behandeltraject het ziekteverzuim afnemen,” aldus Houtman.
Trainen van ‘core stability’
De fysieke behandeling bestaat uit een afgestemd programma, waarbij de cliënt de dieper gelegen basisspieren in de nek, rug en/of schouders traint op specialistische apparatuur. Doordat de rest van het lichaam gefixeerd wordt, worden uitsluitend de juiste spieren getraind. “Het zijn de diepe basisspieren die normaal gesproken het werk doen, onze core stability,” aldus Steur. “Zij houden ons hoofd recht en geven ons een natuurlijke sta-, zit- en loophouding. Bij het ongeval hebben deze spieren de klap opgevangen, met pijn als gevolg. Om die pijn te vermijden, is de cliënt een andere houding gaan aannemen en andere spieren gaan gebruiken. Dat willen we hier terugdraaien. We trainen in een gecontroleerde omgeving uitsluitend de juiste spieren, zodat deze weer worden geactiveerd en versterkt.”
Het is geen vriendelijke methode, benadrukt hij: “we beginnen met een lichte weerstand, maar het wordt steeds wat zwaarder. Voor de cliënt is dat pittig, zeker omdat de spieren tijdens en kort na de behandeling pijn kunnen doen.” Houtman vult aan: “cliënten hebben tijd nodig om hun spieren weer te kunnen vertrouwen. Al een hele tijd hebben ze deze juist vermeden en nu gaan we er weer mee werken. Maar zodra er vooruitgang zichtbaar is, zien we dat cliënten er écht voor gaan. En dan kan het zijn dat we hen juist wat moeten afremmen.”
Van cliënt tot eigen therapeut
Niet alleen op spierniveau moet een omslag worden gemaakt, maar ook op psychologisch niveau. Psycholoog Merel Houtman legt uit: “ook in het denken van de cliënt is er vaak het nodige aan de hand waardoor herstel en re-integratie wordt belemmerd. Er is twijfel ontstaan aan het eigen kunnen. We nodigen de cliënt uit om de regie terug te nemen en na te denken over wat hij of zij wil bereiken. Vervolgens houden we dat beeld aan als vertrekpunt. Dat heeft een positieve invloed op het psychische welbevinden. Het gemotiveerd ergens-naar-toe-werken is heel bevredigend.”
Tom Steur ziet als fysiotherapeut de invloed van positief denken op de lichamelijke prestaties. “een positieve intentie en het gevoel dat je ergens naar toe werkt, maakt een groot verschil. Gedurende het traject leren we cliënten ook om ‘present’ te zijn in hun lichaam en te voelen wat er nodig is. Kan het lichaam meer belasting aan, of is het tijd voor rust? Van ons leren ze ook welke oefeningen in welke situaties zinvol zijn. Dan kunnen cliënten hun eigen therapeut en trainer worden.”
Het betrekken van de omgeving
Bij het behandeltraject bij DBC worden alle relevante partijen en personen betrokken. De eventuele partner van de cliënt wordt al bij de intake uitgenodigd erbij te zijn en ook andere invloedrijke personen worden zo mogelijk betrokken. “Het is van belang dat de cliënt steun ervaart vanuit de sociale omgeving en dat de neuzen dezelfde kant op staan. Dan wordt het een samenwerkingsproces. Dat is heel nuttig, vooral als de cliënt even in een dip zit,” aldus Houtman.
Ook met de werkgever wordt afgestemd en DBC gaat kijken op de werkvloer. “Arbeidsactivering is een centraal thema in de begeleiding. We willen de bewegingen die de cliënt in de werkomgeving maakt in de sessies nabootsen. Door functioneel te trainen zal de re-integratie sneller en soepeler verlopen,” aldus Steur. Houtman vult aan: “verder is het van belang dat de doelstellingen van de cliënt met betrekking tot de terugkeer naar bepaald werk passen bij de verwachtingen van de werkgever. Dus dat stemmen we met elkaar af.”
Als het gaat om een letselschadezaak worden ook de arbeidsdeskundige van de aansprakelijkheidsverzekeraar en de belangenbehartiger van de cliënt periodiek uitgenodigd om bij evaluatiegesprekken aanwezig te zijn.
Het resultaat
In de eindrapportage staan de meetgegevens vermeld. De toegenomen kracht, mobiliteit, vaardigheden en vooruitgang in uithoudingsvermogen. De verschillen ten opzichte van de start van de begeleiding zijn keer op keer significant. Daaruit blijkt, zwart-op-wit, de werkzaamheid van het behandelconcept van DBC.
“Het doel is overigens niet om cliënten binnen het behandeltraject klachtenvrij te krijgen,” aldus Tom Steur. “Dat is meestal ook niet haalbaar in zo’n korte termijn. De cliënt weet dat het de bedoeling is om door te trainen en de positieve lijn door te trekken. Als dat gebeurt, is de kans groot dat de cliënt niet meer hoeft te verzuimen van werk en in de meeste gevallen uiteindelijk pijnvrij kan leven.”
Op de website van DBC treft u meer informatie aan.
Animatievideo DBC – Herstel bij Arbeidsverzuim en Letsel