Het was zondag 11 augustus 2019. Maja, een wijkverpleegkundige van 28 jaar, kwam thuis van een stevige fitnesstraining, één van haar favoriete vrijetijdsbestedingen. Ze keek ernaar uit om lekker op de bank te ploffen, uit te rusten en op te laden voor de werkdag van morgen. Maar het liep anders. “Ik reed op een voorrangsweg en moest nog één bocht om, dan was ik thuis. Uit een zijstraat kwam een auto, die afremde, dus ik dacht dat bestuurder me zag. Maar toen gaf hij vol gas.” Maja’s auto werd hard aan de zijkant aangereden. “Ik schudde heen en weer en ik gilde: ‘je hebt me geraakt!’”
Door Martijn van Driel
Maja voelde zich verdwaasd van de schrik en wist niet wat ze moest doen. “Ik herinner me de mensen die op de stoep en van achter de ramen stonden toe te kijken. Niemand vroeg: ‘Gaat het wel? Zullen we een ambulance bellen?’ Ik begon hard te huilen. Toen kwam er een vriendelijke man bij me, met praktische tips: ‘Zou je geen foto’s maken? Heb je een getuige nodig?’” Ze wisselde gegevens uit met de veroorzaker, die ook erg geschrokken was. “Ik kon niet stoppen met huilen en wilde zo snel mogelijk naar huis.” De auto, met flinke schade, werd voor haar deur gezet.
Trillen als een riet
“Toen ik thuis was, voelde ik pas goed de flinke pijn in m’n nek. Ik werd duizelig, misselijk en begon te trillen als een riet. Ik raakte in paniek, maar er was niemand om me op te vangen.” Maja’s toenmalige vriend werkte in de binnenvaart en was nog weken van huis. Ze belde haar moeder en vader om stoom af te blazen. “Ook zij waren vooral praktisch ingesteld. De volgende dag maar even rust nemen, was het advies. En vergeet niet het schadeformulier in te vullen en de verzekering te bellen, voor de schade aan de auto.”
De volgende morgen voelde Maja zich fysiek heel slecht. Ze belde de huisarts en kon meteen terecht. “Ik had veel pijn in m’n nek en een knallende hoofdpijn. Hij gaf het advies om een week of twee rust te nemen en naar een fysiotherapeut te gaan. Ik kreeg medicatie tegen de pijn. De klachten zouden vast wel weer verdwijnen, was zijn gedachte. Maar in plaats van beter, ging het slechter.”
Over m’n grenzen
Maja werkte bij een grote zorginstelling. Ze nam contact op met haar leidinggevende en vertelde wat er was gebeurd. “Het advies van de huisarts om rustiger aan te doen, werd niet gewaardeerd. ’Ziek melden kan echt niet’, werd gezegd. Ik mocht die week halve dagen werken, maar daarna draaide ik weer het normale rooster. Ondanks dat ik me helemaal niet goed voelde, kreeg ik weinig begrip. De fysieke klachten werden erger. Ik kon thuis niet meer liggen, ik sliep daarom slecht, kon steeds slechter tegen prikkels, zoals licht of geluiden. Ik werd ook vergeetachtig, waardoor er dingen misliepen in de planning of de communicatie. Normaal was ik gewend om duizend dingen tegelijk te kunnen doen, maar daar was niets meer van over. Ondertussen ging ik iedere dag over m’n grenzen, want nee zeggen of om hulp vragen durfde ik niet. Totdat het écht niet meer ging.”
Maja maakte een afspraak met de bedrijfsarts en voelde zich in dat gesprek wél serieus genomen. “Zijn advies was om voorlopig niet te werken, rust te nemen en me te concentreren op herstel. Dus vanaf dat moment zat ik thuis. Ik ging één keer per week naar de fysio voor massage en dry-needling. Dat gaf steeds een kortdurende verlichting van m’n pijnklachten, maar daarna kwamen de klachten terug en voelde ik me nog steeds niet goed. Niemand wist welke behandelingen wel zouden kunnen helpen, dus het schoot niet op. Zo ging het weken-, zelfs maandenlang voort. Ik werd moedeloos, want mijn situatie werd nog steeds eerder slechter dan beter.”
Deskundige hulp
Maja was in contact met de autoverzekeraar van de veroorzaker van het ongeval. De aansprakelijkheid was erkend en er was regelmatig telefonisch contact met een schadebehandelaar. Zij gaf de tip om een belangenbehartiger in te schakelen. “Ik had daar al wel eens over gedacht, maar ik verwachte dat dat hoge kosten met zich mee zou brengen. Ze stelde me gerust: die kosten worden betaald. Ze verwees me naar de website van het Keurmerk Letselschade voor deskundige begeleiding, dus ben ik daar gaan zoeken naar advocaten hier in het noorden. Zo kwam ik bij Jelmer terecht. Hij was een geschenk uit de hemel, die me meteen alles wat geregeld moest worden uit handen nam. Alsof ik een zware rugzak eindelijk kon neerzetten. Ik maakte me meteen minder zorgen.”
Jelmer Drewes is letselschadeadvocaat bij Wolthers Jagersma Advocaten in Zuidwolde. Het kantoor is gespecialiseerd in het begeleiden van letselschadeslachtoffers richting herstel en financiële compensatie. “Maja wendde zich tot ons kantoor in juni 2020. Dat was dus al zo’n tien maanden na het ongeval. Het ging niet zo goed met haar, ze was al lange tijd uit de running, had veel lichamelijke klachten en was vastgelopen in haar herstel. Ze wilde heel graag de draad weer oppakken, maar het lukte helaas niet. In samenspraak met de verzekeraar hebben we daarom besloten om een arbeidsdeskundige te vragen om te onderzoeken welke begeleiding Maja het beste zou kunnen helpen.”
Multidisciplinaire begeleiding
Bernadette Pelgröm werkt als register-arbeidsdeskundige bij KWINK Arbeidsdeskundigen in Letselschade. Ze is al heel wat jaren actief in de letselschadepraktijk en weet dus hoe ze een situatie als die van Maja het beste kan benaderen. “Samen met Jelmer ben ik bij Maja op bezoek gegaan. Er stond al best veel op papier over haar situatie, maar ik ga het toch altijd eerst met een open vizier kijken en luisteren naar wat de cliënt zelf te vertellen heeft. Belangrijke vragen voor mij waren: Hoe zit Maja erbij? Hoe kijkt ze zelf naar haar situatie? Waarom gaat ze niet vooruit? Hoe zit het met re-integratie? Wat is er wel gebeurd, wat is er niet gebeurd? Wat bleek was dat de werkgever vrij weinig had ondernomen om Maja te helpen. Dat was op dat moment niet ongunstig, want het stelde ons in staat om meteen zelf de regie te pakken.”
Bernadette zag een samenloop van fysieke en mentale klachten die ze vaak ziet na een verkeersongeval. “Het was duidelijk dat Maja gemotiveerd was om met een behandeltraject aan de slag te gaan. Ik heb geadviseerd om Maja in aanmerking te laten komen voor een multidisciplinair traject bij DBC. Gelukkig waren Maja, Jelmer en de verzekeraar dat met me eens. Niet lang daarna is Maja bij DBC gestart.”
Mezelf leren kennen en waarderen
DBC behandelt en begeleidt mensen die, bijvoorbeeld door een ongeval, fysiek en mentaal een beperking ervaren in hun leven. De gehanteerde methodiek is bewezen succesvol in het terugdringen van klachten na bijvoorbeeld letselschade. Hedi de Leeuw is behandelcoördinator bij DBC in Assen. Ze was nauw bij het behandeltraject van Maja betrokken. Ze geeft aan dat het type zaken zoals deze, waarbij er sprake is van een complexe samenloop van klachten en beperkingen, veel bij DBC wordt behandeld. “In deze situaties is een aanpak op maat nodig, waarbij meerdere behandelmethoden geïntegreerd zijn. Een gespecialiseerde fysiotherapeut gaat aan de slag met de fysieke belastbaarheid, terwijl een psycholoog let op eventueel aanwezige herstelbeperkende patronen. Ieder mens zit weer anders in elkaar. Sommigen moeten we aanmoedigen, anderen juist afremmen. Dat Maja in die laatste categorie viel, werd eigenlijk al tijdens de intake duidelijk.”
Er werd een doel gesteld, namelijk terugkeer naar werk, en een plan van aanpak gemaakt. Alle betrokken partijen, Maja, Bernadette, Jelmer, de schadebehandelaar van de verzekeraar en de bedrijfsarts gaven hun akkoord en zegden hun steun en medewerking toe. “Dat is erg belangrijk”, zegt Hedi. “Voor een zo spoedig mogelijk herstel, wil je aanpakken wat er in de weg zit. Dan gaat het niet alleen om lichamelijke klachten, maar bijvoorbeeld ook om praktische belemmeringen op de werkplek, of in de thuissituatie. Ook deze aspecten vallen nadrukkelijk binnen de scope van begeleiding en daarom is de betrokkenheid van alle partijen bij het behandeltraject noodzakelijk.”
Intensief traject
Een DBC-behandeltraject vergt veel van een cliënt. Dat gold ook voor Maja. “In het begin liep het voor geen meter! Ik herinner me dat er een andere vrouw gelijktijdig met haar oefeningen bezig was. Ze was veel verder gevorderd dan ik en deed alles met een grote lach op haar gezicht. Ik dacht: ‘dat gaat mij nooit lukken!’ Alles voelde toen nog moeilijk en zwaar. En het frustreerde me enorm als iets niet lukte.”
Jelmer regelde voor Maja tijdelijk huishoudelijke hulp, zodat ze meer energie overhield voor haar hersteltraject. “Je wil alles doen om ervoor te zorgen dat de behandeling optimaal rendement heeft. Het is voor Maja een intensief traject en je wil overbelasting voorkomen. De hulp in de huishouding heeft daarbij wel geholpen.”
Omdat Maja nog veel angst en verdriet voelde over de momenten kort na het ongeval, heeft ze bij de DBC-psycholoog EMDR-therapie gevolgd. “Het hulpeloze gevoel van direct na het ongeval gaf me nog steeds veel emotie. Dat hebben we tijdens de therapie weer teruggehaald. Ik zag bijvoorbeeld weer al die omstanders, die maar bleven kijken. Er kwam veel boosheid uit: ‘waarom doet niemand wat?’ Door het kijken naar die gebeurtenissen en het voelen van die gevoelens, kwamen de herinneringen in een ander vakje terecht. Ik ging de situatie beter begrijpen en accepteren. Dankzij de EMDR-sessies ontstond er meer rust.”
Minder ‘ik moet’
In de gesprekken met de psycholoog kwamen nog meer belangrijke onderwerpen aan de orde. Maja moest leren haar grenzen aan te geven en daarmee zichzelf meer te respecteren dan voorheen. Het gedachtenpatroon van ‘ik mag niet klagen, maar moet doorzetten’ moest doorbroken worden. “Maja wilde eigenlijk altijd maar doorgaan”, zegt Hedi. “Hard werken zonder te klagen en daarna, huppetee, thuis weer dingen doen. Maar daarna verging ze van de pijn. Het was voor haar belangrijk dat ze ging accepteren dat het niet meer lukte om altijd maar door te rennen. Daar hebben we veel over gesproken.”
Maja: “Ik heb mezelf dankzij de gesprekken beter leren kennen. Ik moest leren dat nee zeggen niets met falen te maken heeft, maar juist met zelfliefde. Toen kwam er meer rust in mezelf. Minder gevoelens van ‘ik moet’ en meer van ‘ik mag’. Dat is misschien wel de mooiste uitkomst van het hele traject: Ik ben mezelf veel meer gaan waarderen.”
Belastbaarheid weer opbouwen
Na een aantal weken was er een kantelpunt. Maja maakte flinke stappen vooruit. In overleg met de werkgever werd gekeken hoe ze haar werk weer op een goede en geleidelijke manier kon gaan oppakken. “We hebben bij de werkgever twee gesprekken gevoerd”, zegt Hedi, “om afspraken te maken hoe we de werkzaamheden weer kunnen gaan opbouwen.” Ook Bernadette werd daarbij betrokken. “Er was veel afstemming tussen partijen. Ik lette erop hoe passend de werkzaamheden en taken op dat moment waren voor Maja. Ze ging vooruit, maar je wil ook niet te snel gaan. Iedereen moet vertrouwen hebben in de aanpak. We spraken af dat ze haar werk heel geleidelijk zou gaan opbouwen.”
Maja: “In december ben ik voorzichtig weer begonnen met werken, eerst twee uur per week. Toen dat goed ging, werd dat in maart twee keer twee uur per week. En zo bouwden we het steeds een beetje verder op. Ondertussen kwam het behandeltraject bij DBC in een eindfase. Ik kon zoveel meer dan in het begin. Nu kon ik, net als die andere vrouw in het begin, met een lach m’n oefeningen doen. Nu was ik degene die al die progressie had geboekt. Dat maakte me heel trots.”
Ook Jelmer zag dat Maja vooruit ging. “Doordat het steeds wat beter ging, kwamen alle partijen nog meer in de meewerkende stand te staan. Er was vertrouwen bij iedereen en dan krijg je ook het nodige voor elkaar. Maja had bijvoorbeeld wat speciale voorzieningen nodig, zoals een noise cancelling hoofdtelefoon. Dat soort zaken werden door de verzekeraar zonder morren vergoed. Het is als belangenbehartiger fijn om te zien dat je cliënt het goed doet, vooruit gaat en dat haar leven weer meer kleur krijgt. Dan heb je veel plezier van je werk.”
Mooie resultaten
“Ik heb er hard voor moeten werken en veel andere mensen hebben er veel energie in gestoken. En dat heeft me heel wat opgeleverd”, zegt Maja. “Het voelt alsof ik mezelf weer heb teruggevonden. Dat heb ik te danken aan de goede begeleiding vanuit DBC en de kennis en kunde van Bernadette en Jelmer.”
Hedi kijkt met tevredenheid terug op het traject. “Er zijn mooie resultaten behaald. Maja let goed op wat ze wel en wat ze niet doet. En omdat ze voelt dat het werkt, krijgt ze steeds meer zelfvertrouwen. Ze heeft de regie weer terug over haar leven.”
Ook Bernadette is blij met het resultaat. “De aanpak van DBC is de juiste geweest, anders had Maja deze stappen niet kunnen zetten. Zo is er ook gekeken naar andere relevante omstandigheden die van invloed waren op haar functioneren. Daar kun je niet omheen als je iemand weer op de rit wil krijgen. En als dat dan ook lukt is dat gewoon geweldig.”
Toekomstplannen
Maja is weer actief en zit vol toekomstplannen. “Ik werk nu alweer 28 uur per week. Ik ga als het goed is volgend jaar beginnen aan een managementopleiding, om leidinggevende in de zorg te kunnen worden. Ook ben ik af en toe weer in de sportschool te vinden en ga ik weer dingen doen met vriendinnen. Ik krijg zo langzaam aan mijn leven weer terug, zo voelt het. Fysiek ben ik nog niet de oude, ik moet nog steeds goed letten op m’n grenzen. Maar ik heb er vertrouwen in dat het goed komt. Ik ben trots op mezelf en op datgene wat ik de afgelopen maanden heb bereikt. En ik ben dankbaar, want zonder de begeleiding van Hedi, Bernadette en Jelmer was me dat nooit gelukt.”
Aan dit artikel werkten mee: Maja, Bernadette Pelgröm (KWINK), Hedi de Leeuw (DBC), Jelmer Drewes (Wolthers Jagersma Advocaten) en Richard de Jong (DBC).