DBC en Corpus VR startten in oktober 2022 een pilot om het gebruik van de VR-bril te integreren in het DBC-traject, met als doel om de mobiliteit van de cliënt te vergroten, pijn en bewegingsangst te verminderen en ook op afstand te kunnen trainen. De resultaten waren bemoedigend en zowel de deelnemende cliënten als de betrokken DBC-behandelaren reageerden enthousiast. Daarom zal virtual reality vaker worden ingezet in het behandeltraject van DBC bij moeilijk objectiveerbare klachten.

Door Barbara Stam

Inleiding
Je herkent het vast: 1 op10 letselschadezaken die je in behandeling hebt, betreft niet-objectiveerbare (nek)klachten. 20% van de betrokkenen heeft 6 maanden na het ongeval nog steeds last van klachten. Denk aan nekpijn, duizeligheid, concentratie- en/of evenwichtsproblemen. Dat is in de eerste plaats ontzettend vervelend voor de betrokkene zelf, maar het heeft ook grote impact op de schadelast van verzekeraars.

Over het algemeen kunnen we zeggen dat rust roest. Te lang stilzitten en niets doen, helpt meestal niet. Cliënt ervaart klachten, maar dat betekent gelukkig niet dat dit tot in lengte van dagen beperkingen oplevert. Het devies van veel artsen, fysiotherapeuten en wetenschappers is dan ook: stapje voor stapje activeren en belasten. Alle betrokkenen in het letselschadedossier hebben een cruciale rol in het helpen van de cliënt om de regie te herpakken. Maar hoe dan?

Wat zegt de wetenschap?
Recent is een onderzoeksrapport verschenen onder de titel ‘Voorspellers van chronische klachten na een verkeersongeluk: een Delphi-onderzoek onder schadebehandelaars en belangenbehartigers’’ van o.a. Iris Becx en Arno Akkermans (VU). Dit rapport verzamelt de huidige wetenschappelijke kennis over klachten zoals nekpijn of concentratieproblemen die iemand na een ongeval ervaart, zonder dat er een biologische oorzaak in beeld te krijgen is. In het rapport wordt consensus gevonden op een groot aantal risicofactoren en het biedt houvast om vroegtijdig cliënten in beeld te krijgen die een grotere kans hebben op het ontwikkelen van chronische aspecifieke klachten.

Als we in de branche is staat zijn om de risicofactoren tijdig in beeld te krijgen, kunnen we de juiste preventieve psychosociale ondersteuning bieden.

Op zoek naar een snelle en praktische interventie
DBC en Corpus VR bleken het geloof te delen dat de meeste mensen met moeilijk objectiveerbare klachten met de juiste begeleiding kunnen herstellen en (grotendeels) hun leven kunnen hervatten. De bedrijven startten in oktober 2022 een pilot om het gebruik van de VR-bril te integreren in het DBC-traject. Het doel is om de mobiliteit van de cliënt te vergroten, pijn en bewegingsangst te verminderen én veilig te kunnen trainen, ook op afstand.

Wat doet DBC?
DBC helpt mensen die door fysieke en mentale klachten niet meer (volledig) in staat zijn om werk- en privé-activiteiten uit te voeren. Vaak betreft het mensen die te maken kregen met een achterop-aanrijding. Velen van hen blijken uitstekend in staat om met wat rust, aandacht, tijdelijke aanpassing van bezigheden en eerstelijns zorg van hun klachten af te komen. Er is helaas ook een groep waarbij dit niet (volledig) lukt. Blijvende klachten hebben vaak grote impact, niet alleen op het leven van de cliënt (werk, studie, sociale contacten, vrijetijdsbesteding) maar ook op zijn omgeving.

Welke rol speelt Corpus VR?
Corpus VR is een oefenplatform voor fysio-, ergo- en neurotherapie. Het wordt ingezet voor fysieke revalidatie, pijnverlichting en ontspanning. Binnen het platform kan je kiezen uit verschillende oefeningen gericht op hoofd, nek, schouders en rug. Het platform maakt gebruik van de kracht van Virtual Reality (VR) om de cliënt te laten focussen op zijn/haar persoonlijke doelen. De cliënt wordt in een spelomgeving geplaatst waarin hij/zij gerichte oefeningen doet. Ondertussen houdt de therapeut controle over de moeilijkheidsgraad, de resultaten van de cliënt via de biofeedback sensor en de specifieke gebieden die getraind moeten worden. De therapeut kan de oefeningen en de intensiteit real-time monitoren en beïnvloeden.

Resultaten van de VR-pilot
De eerste resultaten waren bemoedigend:
Verbetering mobiliteit met 34% tijdens de training
Cliënten lijken deze verbetering goed vast te houden
Over het algemeen was het gebruik van de VR-bril een positieve beleving (een enkeling vond het gewicht van de bril te zwaar).
En wat bleek al langer en wordt bevestigd door het VU-rapport? Hoe eerder een cliënt aan de slag gaat met zijn klachten, hoe effectiever en sneller resultaat wordt geboekt. Geen traject tot in lengte van dagen, maar gerichte training en begeleiding, mentaal én fysiek, gedurende een afgebakende periode met opbouw naar werk en mobiliteit.

De pilot smaakte naar meer! Ook omdat cliënten – naast gerichte begeleiding in de zaal – in hun eigen omgeving en tijd kunnen trainen mét begeleiding op afstand. Die begeleiding is noodzakelijk omdat therapietrouw niet vanzelfsprekend is, het heel belangrijk is dat de oefeningen op de juiste manier worden uitgevoerd en dat progressie gezien blijft worden.

Fysiotherapeut en zijn cliënte
Een van de DBC-fysiotherapeuten die meteen enthousiast was om de VR-bril in de praktijk te testen is Tom Steur: “We werken vaak met cliënten die door langdurige klachten bewegingsangst hebben opgebouwd. Door die angst ontstaat onbedoeld focus op klachten, wat de spanning verhoogt, vermijding veroorzaakt en herstel in de weg staat. De VR-omgeving biedt cliënten een veilige oefenomgeving waarin zij worden uitgenodigd om te bewegen. De spelvorm zorgt voor een afleiding en laat de focus afnemen. Cliënten ervaren dat zij makkelijker en meer ontspannen gaan bewegen. Dit versnelt het vertrouwen in hun lichaam en mogelijkheden. Cliënten zien bovendien direct resultaat van de oefeningen: ze komen verder in de bewegingen en het gaat makkelijker, hetgeen motiveert. Die positieve ervaringen zijn essentieel voor herstel. Al met al sluit het gebruik van de VR-bril naadloos aan bij de behandelvisie van DBC: graded activity, met kleine stapjes terug naar herstel.”

Cliënte Vanessa van Rijsingen nam deel aan de pilot: “Tom stelde me voor om – naast de DBC-behandelingen – te gaan trainen met de VR-bril. Onder zijn begeleiding stapte ik 5 à 6 keer in de virtuele wereld. Het was een hele positieve ervaring: rustige spellen, rustgevende muziek en ‘keileuk’ om te doen! Tom kon aan het einde van elke oefensessie laten zien dat mijn bewegingsuitslag steeds groter werd. En het was anders dan anders: geen gewichten die je moest verplaatsen of wegduwen, maar een lichte bril, fun en resultaat! Mijn klachten zijn nog steeds niet volledig weg, maar ik heb mijn oude leven grotendeels terug. Soms mis ik de VR-bril nog wel eens. Omdat de VR-bril motiveert, afleidt en gewoon leuk is, zou ik ‘m wat sneller pakken om te oefenen.”

Spelen de aansprakelijke verzekeraar en de belangenbehartiger nog een rol?
Ja, een cruciale rol! Want zij horen en zien decliënten met moeilijk objectiveerbaar letsel als eerste en dus kunnen ze signaleren bij wie chronische klachten dreigen. Zij kunnen de cliënt vervolgens helpen door hem/haar te adviseren om te activeren en zonodig een gericht behandeltraject te doorlopen. Als hij/zij tijdig en met goede begeleiding aan de slag gaat met fysieke en mentale belastbaarheid, zijn er snelle stappen naar herstel mogelijk.

Terug naar werk, studie of sport is belangrijk voor de eigenwaarde en het welbevinden van de cliënt en die van zijn/haar naasten. Terugkeer naar de werkvloer, zal betrokken leidinggevende of AOV-verzekeraar over het algemeen ook toejuichen. En hoewel het voor de meeste verzekeraars geen doel op zich is, heeft de terugkeer van benadeelde naar een actief leven ook een positieve invloed op de schadelast. En dan er is toch sprake van een win-win-win-situatie.

Ben je geïnteresseerd in het Weer fit! traject van DBC, kijk op www.dbc.nl!