In de omgang met anderen, zoals naasten, collega’s en cliënten, is het belangrijk om goed te begrijpen wat iemand bedoelt en waar diens behoeften liggen. Hierop afgestemde communicatie draagt bij aan een goede sfeer en in situaties van tegengestelde belangen komen gezamenlijke oplossingen gemakkelijker binnen bereik. Deze vorm van communicatie wordt verbindende of geweldloze communicatie genoemd en is een wereldwijd succes. Over de effectiviteit van geweldloze communicatie vertelt MfN-registermediator, coach en trainer Judith Bos.
Door Martijn van Driel
Wat is verbindende of geweldloze communicatie?
Iedereen zal herkennen dat je met empathische mensen gemakkelijk verbinding maakt. Ze luisteren, gaan naast je staan en geven je het gevoel dat je er mag zijn. Dat is de basis van geweldloze communicatie: empathie. Laat je niet foppen: het is geen soft gedoe, maar een heel krachtige benadering die gebaseerd is op onderling begrip. Het voorkomt manipulatie en veroordeling, twee belangrijke factoren die tot escalatie kunnen leiden. En uiteindelijk verdiept deze communicatie je relaties en je samenwerking op een duurzame manier.
De methode is ontwikkeld door een Amerikaanse psycholoog, dr. Marshall Rosenberg. Zijn lessen gingen de afgelopen decennia de hele wereld over en inspireerden duizenden professionals tot een meer verbindende aanpak.
Het principe van geweldloze communicatie betekent in beginsel dat je werkt aan de hand van vier stappen:
- Waarneming: wat is er nu echt gebeurd?
- Gevoel: wat doet dat met jou?
- Belang: welke behoefte is er onvervuld?
- Verzoek: hoe kan in die behoefte worden voorzien?
Deze vier basisvragen gelden in iedere situatie voor alle betrokken partijen, dus ook voor jezelf. Ze gaan uit van gelijkwaardigheid en wederkerigheid: ieders belangen zijn even belangrijk. Als je elkaar op deze manier aanspreekt, met empathie in het hart van je communicatie, dan ben je in verbinding met de ander. Zo verbeter je de sfeer en los je meningsverschillen en conflicten samen op.
Hoe kan geweldloze communicatie worden ingezet?
De toepassingsmogelijkheden zijn heel breed, want in ieder veld vindt communicatie plaats. Niemand is zonder emoties en niemand is oordeelsvrij. Maar hoe ga je daar in je relatie met anderen mee om? Zowel thuis op als de werkvloer schiet je soms al snel uit de verbinding. Dat leidt tot conflicten, want mensen voelen zich niet serieus genomen. Ik zou willen dat ik deze methode al kende toen mijn kinderen nog pubers waren, dat had me destijds veel opgeleverd!
Binnen bedrijven wordt geweldloze communicatie toegepast om te komen tot verbindend leiderschap. Als je elkaar op een empathische manier aanspreekt, werk je prettiger samen en voorkom je verstoringen in de arbeidsrelaties. Je kunt de roze olifant in de kamer benoemen, zonder dat de ander zich aangevallen voelt. Daarmee zorg je dus ook voor minder spanning en stress.
Hoe maak je je deze methode eigen?
Natuurlijk is het zo dat de één van nature meer de verbinding zoekt dan de ander. Maar geweldloze communicatie is een methode met beginselen en technieken, dus iedereen kan het leren. Je kunt het namelijk goed oefenen.
De geweldloze communicatie gaat sterk uit van eigenaarschap: je zit zelf aan het stuur in je leven. Je hebt controle over de dingen die je doet, de keuzes die je maakt en de manier waarop je met jezelf en de ander omgaat. Als iemand iets naars tegen je zegt en je begrijpt niet waar dat vandaan komt, dan houd je met de volgende drie stappen zelf de regie:
- Je voelt dat je er last van hebt en staat daarbij stil (je wonden likken)
- Je vraagt de ander wat er aan de hand is en luistert naar diens beweegredenen
- Je vertelt wat het met jou doet en waar je last van hebt
Als je op deze manier met je eigen relationele conflicten omgaat, zit je altijd zelf aan het stuur. Om het goed te doen, moet je er bewust mee bezig zijn. Er zijn goede cursussen en opleidingen op dit gebied.
Wat levert deze manier van communiceren je op?
Geweldloze communicatie toont vooral z’n meerwaarde in situaties waarin al gauw conflicten optreden, bijvoorbeeld vanwege een competitieve cultuur of belangentegenstellingen. Dan is het doel om mensen zodanig in verbinding te brengen, ondanks alle emoties, dat er overeenstemming ontstaat en zij weer samen verder kunnen.
Heb je een tip voor de lezers?
Een tip in de vorm van een waardevolle opdracht: zoek naar de Ja achter de Nee. Als iemand nee zegt, wat zit daar dan achter? Wat leeft er in iemands nee? Welk belang schuilt erachter? Als jij precies weet waarom de ander nee zegt, dan sla je twee vliegen in één klap. Je voelt je niet afgewezen én je hebt het samen over wat er echt speelt. Dat geeft je samen de ruimte en de mogelijkheden om naar een oplossing toe te werken. En daar word je blij van.
Aan de slag met Verbindende of Geweldloze Communicatie?
Schrijf u dan in voor de cursus “Verbindend en doeltreffend communiceren met Geweldloze Communicatie” op 26 maart a.s. De cursus is gebaseerd op Dr. Rosenberg’s werk en biedt u de kans om zijn technieken in de praktijk toe te passen.
Judith Bos (internationaal gecertificeerd trainer in Geweldloze communicatie, MfN-registermediator en jurist) leert u hoe u uw communicatie kunt verbeteren en hoe u conflicten op een positieve manier kunt oplossen, waardoor uw relaties op persoonlijk en professioneel niveau kunnen versterken. Deze exclusieve training van Studiecentrum Kerckebosch wordt gegeven in een kleine groep van maximaal tien deelnemers.
Klik hier voor het programma en om in te schrijven >