Overheid en bedrijven moeten de gezondheid van omwonenden van industrie beter beschermen. Gezondheid moet volwaardig worden meegenomen bij het maken van beleid en in het toezicht. Ook moet het contact met de omwonenden beter. Het kabinet gaat hiermee aan de slag. Dat schrijft staatssecretaris Vivianne Heijnen (Milieu) vandaag in een reactie op het rapport ‘Industrie en Omwonenden’ van de Onderzoeksraad voor Veiligheid (OvV) van april 2023.
De OvV stelde dat de gezondheid van omwonenden van industrie betere bescherming verdient door bedrijven, lokale overheden en omgevingsdiensten. Lokale overheden en omgevingsdiensten gebruiken niet alle beschikbare middelen om de uitstoot van de industrie te verminderen en bedrijven te houden aan bestaande normen en regelgeving. Ook toetsen zij gezondheidsrisico’s niet systematisch en hebben niet altijd een compleet beeld van de uitstoot. Zowel bedrijven als betrokken overheden zijn aan zet om dat te veranderen, aldus de OvV, op basis van onderzoek naar drie casussen: de omgeving van Tata Steel, Chemours en Asfaltcentrale Nijmegen.
Staatssecretaris Vivianne Heijnen (Milieu): “Dat zijn serieuze conclusies, die het kabinet zich aantrekt. Het is onacceptabel dat de gezondheid van omwonenden onvoldoende wordt beschermd. Het gaat hier om een grondwettelijke zorgplicht. We moeten aan de bak. Met we bedoel ik overheden, maar ook de bedrijven zelf. Het moet duurzaam, schoon en gezond. We moeten er samen voor zorgen dat de gezondheidsrisico’s van omwonenden van de industrie omlaag gaan en we moeten het vertrouwen terugwinnen. Dat is geen makkelijke, maar wel een noodzakelijke opgave.”
Gezondheid centraal
Het kabinet gaat hier samen met decentrale overheden, bedrijven en omwonenden mee aan de slag. Uitgangspunt is dat gezondheid altijd volwaardig en ook als sturend principe moet worden meegenomen. Bij het maken van industrie- en milieubeleid, bij het werken aan nieuwe vergunningen en bij het tussentijds aanpassen van bestaande vergunningen. Het kabinet wil bedrijven in Nederland behouden, want de industrie levert producten die we nu en in de toekomst in ons dagelijks leven nodig hebben. Maar deze productie moet dan wel op een duurzame, schone én gezonde manier.
Heijnen: “Het kabinet moet er, samen met de andere overheden zoals provincies en gemeenten; en met bedrijven, voor zorgen dat mensen in een gezonde omgeving kunnen leven en dat de lucht die ze inademen schoon is”.
Actieagenda
Het kabinet neemt de aanbevelingen van de OvV ter harte en vertaalt deze in een aantal acties, die nader uitgewerkt worden in een actieagenda.
- We werken toe naar een gezonde leefomgeving in 2050. Eind dit jaar volgt een actieagenda.
- Gezondheid moet volwaardig worden meegewogen in de vergunningverlening door overheden, en in het toezicht op het naleven van de vergunningen en het handhaven daarvan.
- De overheid gaat meer en vaker in gesprek met omwonenden van industrie, zoals nu bijvoorbeeld al gebeurt met omwonenden van Tata Steel.
- Bedrijven moeten vooruitlopend op mogelijk aanvullend beleid werken aan continue verlaging van emissies en hinder.
- Strengere normen voor lucht- en waterkwaliteit en uitstoot van de industrie zijn het effectiefst als deze overal in de EU gelden, het kabinet zet zich hiervoor in Europa in.
Heijnen zal de Tweede Kamer voor het einde van dit jaar informeren over de invulling van de actieagenda, de nadere uitwerking van de aanbevelingen en het bijbehorende tijdpad.