Bij zeker vijftien telecommasten in Nederland werd brand gesticht. De Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid vermoedt sabotage en spreekt van „een zorgelijke ontwikkeling”. Het idee dat 5G en het coronavirus verband houden met elkaar wordt op internet steeds populairder.

Half maart krijgt de moeder van twee kinderen uit Zoetermeer last van „hoofdpijn, een stijve nek en branderige ogen”. Als ze vanuit haar huis naar buiten kijkt, ziet ze op het dak van de Albert Heijn telecommasten staan die ze nooit eerder heeft gezien.

„Ik vind het opmerkelijk dat er in tijden van corona masten worden geplaatst die je weerstand verzwakken”, vertelt de 26-jarige Nana, die om privacyredenen niet met haar achternaam in de krant wil. Nana maakt een rondje door Zoetermeer om te kijken of er meer masten zijn bijgekomen. En wat blijkt? Als ze alle huidige masten vergelijkt met oudere beelden uit Google Streetview, zijn het er meer. 5G-masten, voor snel mobiel internet, weet ze. „Die zijn breder dan 4G-masten”, zegt ze. „Ze zijn wit/grijs en hebben dikkere kabels.”

Nana besluit een bericht op haar Facebookaccount ‘Nana Raphanello Noura’ te plaatsen met de kop ‘5G is onderdeel van het biowapen’. In een lang betoog schrijft ze dat de overheid het menselijk immuunsysteem bewust beschadigt met 5G tijdens de coronacrisis. „Juist nu is dat iets wat we op dit moment van een ‘virus’ totaal niet kunnen gebruiken lijkt me”, schrijft ze haar lezers. „Dan ga je zulke stralingsmonsters al helemaal niet op woningen, scholen, bejaardenwoningen & winkelcentra plaatsen lijkt mij?”

Ze plaatst er foto’s bij van vermeende nieuwe 5G-masten in Zoetermeer. Het 5G-netwerk is in Nederland in aanleg en functioneert nog niet. Er wordt wel getest, maar Zoetermeer is niet terug te vinden als testlocatie. „Het klopt dat Zoetermeer niet op die lijst staat”, reageert Nana. „Net als andere steden waar de masten aanstaan, maar niet worden vermeld in het testregister.”

Haar Facebookbericht over de nieuwe masten op de Albert Heijn wordt ruim 1.400 keer gedeeld. Gestimuleerd door dit succes begint Nana op 24 maart de Facebookpagina ‘Wij willen geen 5G Nederland’. Met ondertussen bijna 35.000 leden is die in korte tijd de grootste Facebookgroep tegen 5G geworden. Regelmatig wordt er een verband gelegd met Covid-19, soms in extreme bewoordingen. Ene Leo Stotert roept in een video op tot het „afmaken” van leden van het Koninklijk Huis, omdat de elite de bevolking zou manipuleren met het coronavirus.

‘Nederlandse dame komt met bewijs’
De ledenteller van Nana’s pagina slaat pas echt op hol als pulpnieuwssite viraal.video haar bericht op 2 april verspreidt. De kop: ‘Nederlandse dame komt met bewijs: Corona virus en 5G hebben wel degelijk met elkaar te maken’. Het artikel krijgt ruim 28.000 reacties op Facebook.

Nana is zeker niet de eerste die een onbewezen verband legt tussen 5G en Covid-19. Met behulp van BuzzSumo, software die interacties op diverse platforms inventariseert, onderzocht NRC hoe de complottheorie via internetsites en sociale media honderdduizenden mensen in Nederland bereikt. Vermoedelijk met als gevolg dat er nu zeker vijftien keer brand is gesticht bij telecommasten. Dit weekend nog in Amsterdam-West. Arrestaties zijn nog niet verricht. De Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV) vermoedt sabotage en spreekt van „een zorgelijke ontwikkeling”. De NCTV wijst er in een persverklaring op dat de uitval van zendmasten ernstige consequenties kan hebben: „De uitval kan gevolgen hebben voor de dekking van het telefoonnetwerk en daarmee de bereikbaarheid van hulpdiensten.”

Vlaamse arts tegen 5G
Vermoedelijk de eerste keer dat 5G en het coronavirus met elkaar in verband worden gebracht is in een artikel op 22 januari in de Belgische krant Het Laatste Nieuws. „Feit is dat het virus uitbrak in de stad Wuhan en er sinds 26 februari 2019 een honderdtal 5G-zendmasten zijn gebouwd in en rond Wuhan”, zegt de Vlaamse arts Kris Van Kerckhoven, die zich verzet tegen 5G. „Het is mogelijk een link met de actualiteit”, voegt hij toe. De krant verwijdert de publicatie al snel, omdat het volgens de hoofdredacteur niet aan de kwaliteitseisen voldoet. Dat laat onverlet dat dit artikel invloed krijgt, als de Nederlandse complotsite Ninefornews het in maart oprakelt.

Het eerste complotbericht dat op grotere schaal wordt verspreid, verschijnt 25 januari op de Amerikaanse geruchtensite Rumor Mill News. Het coronavirus heeft Europa en de VS dan pas net bereikt. Het bericht wordt geschreven door een anonieme auteur. „Wuhan is waar 5G werd uitgerold. Wat als deze pandemie wordt veroorzaakt door een verzwakt immuunsysteem, als gevolg van overmatige blootstelling aan 5G?” schrijft ‘NaturalWisdom’. De auteur roept in herinnering dat een oorspronkelijk bezwaar van 5G-critici was dat de techniek het immuunsysteem zou aantasten.

Een paar dagen later wordt het bericht opgepikt door de Britse Facebookpagina ‘Stop 5G UK’. Verder dan de samenzweringskrochten van het internet komt de theorie de weken erna niet. In Nederland gaat het onder meer om een inmiddels verwijderde YouTube-video. Daarin waarschuwt zelfbenoemd ‘paranormaal medium’ Robbert van den Broeke voor 5G en corona. Hij schrijft op zijn Facebook-pagina al langer over de schadelijke gevolgen van 5G, dat volgens hem „de ziel nooit kan vernietigen, maar helaas wel de hersenen beschadigt”.

Ufo-meldpunt en complotwebsite Niburu meldt in februari een „schrikbarend verband tussen het coronavirus en 5G”. Niburu verwijst eveneens naar Chinese experimenten met 5G in Wuhan, waar het virus voor het eerst opdook. Dat 5G in meerdere landen sinds vorig jaar al in de lucht is wordt niet vermeld. Om nog maar te zwijgen van een land als Iran dat zwaar is getroffen door de pandemie zonder dat daar één 5G-mast is neergezet.

Begin maart verwijst het Nederlandstalige, rechtse complotsite JDreport.com naar een interview op YouTube met de Amerikaanse arts Thomas Cowan, die ook een verband legt tussen 5G en het coronavirus. Volgens Cowan was de Spaanse griep van 1918 te wijten aan de opkomst van radiotechnologie. Het interview wordt verwijderd. YouTube zegt „hard op te treden” tegen video’s die een verband leggen tussen Covid-19 en 5G. Ook Facebook grijpt in. Dit sterkt het wantrouwen onder aanhangers van de complottheorie. „Verwijderd en gezuiverd van het internet, deze video maakt de mainstream media en de grote farmaceutische bedrijven bang”, staat onder een kopie van Cowans relaas op een ander platform.

JDreport deelt kort daarna een screenshot van een artikel in De Telegraaf, waarin staat dat Zuid-Korea een verband heeft gevonden tussen het coronavirus en 5G. Het screenshot is gemanipuleerd, De Telegraaf heeft iets dergelijks nooit gepubliceerd. „Blijkt hoax! Sorry!”, schrijft JDReport, nadat het bericht veelvuldig is gedeeld.

Rapper Lange Frans
Eind maart nodigt aspirant-omroep Ongehoord Nederland Janet Ossebaard uit om het coronavirus te bespreken. Ossebaard is een bekende in het Nederlandse complotcircuit. Ze maakte een drie uur durende documentaire over ‘De Val van de Kabal’, waarin het einde van de ‘schaduwregeringen’ wordt voorspeld die de wereld zouden besturen. Nu produceert ze video’s over het coronavirus op YouTube, waarin ze een verband met 5G suggereert. Rapper Lange Frans baseerde zijn laatste rap deels op het werk van Ossebaard. „Een interessante samenloop van omstandigheden”. noemt Ossebaard 5G, Wuhan en griepverschijnselen. „Natuurlijk kan dit op totaal toeval berusten, maar iets in mij wordt toch alert.” De videoreeks is vertaald naar het Engels en is inmiddels tweeënhalf miljoen keer bekeken.

Artikelen en video’s op sociale media die het coronavirus in verband brengen met 5G lokken – gemiddeld genomen – veel meer reacties uit dan publicaties die alleen over het coronavirus gaan. Volgens Jelle van Buuren, universitair docent aan de Universiteit Leiden en gepromoveerd op onderzoek naar complotconstructies, komen complottheorieën vaker op tijdens crisistijd, bij een deel van de bevolking dat een „fundamenteel wantrouwen” koestert tegenover de elite. Van Buuren: „Voor een schokkende gebeurtenis moet een duidelijke schuldige worden gevonden. Een overvolle voedselmarkt in China is hiervoor een te lullige verklaring. Een complot geeft orde in de wereld, het laat zien wat er wel en niet deugt. Het complot moet een heldere, binaire verklaring geven voor een onbegrijpelijke gebeurtenis: de elite is de schuldige, die willen ons manipuleren en controleren.”

Nana uit Zoetermeer denkt wel te weten waarom de overheid juist tijdens de corona-uitbraak de weerstand van burgers zou willen breken. „Vanwege de overbevolking willen ze de bevolking waarschijnlijk uitdunnen.” Dat het RIVM stelt dat de blootstelling aan elektromagnetische velden door 5G-antennes onschadelijk is, zegt Nana niets. „Daar heb ik geen enkel vertrouwen in. Zij worden betaald door de overheid, die miljarden verdient aan 5G.”

De brandstichtingen bij 5G-masten keurt Nana af, maar ze verrassen haar niet. „Nu mensen zien dat 5G toch gewoon wordt uitgerold, lopen de emoties hoog op. Ik kan ergens begrijpen dat sommige mensen naar deze middelen grijpen.”

(Bron: NRC)