Hoe ziet onze kantoortuin eruit als we straks weer beginnen? Bij de eerste aangepaste kantoren wordt de 1,5 metereconomie al zichtbaar: pijlen op de vloer, spatschermen – en de koffie wordt persoonlijk geserveerd.
Als de temperatuur laag is en de luchtvochtigheid hoog, grijpt het coronavirus volgens deskundigen veel minder snel om zich heen. Dus staat in de vestiging van Tribes aan de Amsterdamse Zuidas de airco laag en draait de bevochtiger op volle toeren. Wen dus maar vast aan een vochtige, kille werkplek in het post-coronatijdperk.
Temperatuur wordt toch al een dingetje. Iedereen die bij de flexwerkplekverhuurder binnenloopt, wordt eerst getemperatuurd. “We hebben warmtecamera’s neergezet”, zegt oprichter Eduard Schaepman. “Ben je te warm, dan vragen we je om naar huis te gaan.” Privacybestendig, vindt hij. “We slaan die gegevens niet op. Je ziet een poppetje met een temperatuur.”
Coronabescherming gaat volgens hem verder dan alleen de bureaus wat uit elkaar zetten. “Het hele bedrijf moet anders. Je kunt niet meer verzamelen bij de koffiemachines, dus komen we koffie serveren, net als in de jaren 50.”
Mondkapjes
In de automaten zitten ook mondkapjes, handschoenen, vitamines en paracetamol. Alle berichten tegen kostprijs, contactloos afrekenen. Een vergaderzaal is een virtuele fitnessruimte met een interactieve spiegel om tegen te schaduwboksen. Een andere ruimte hangt vol camera’s voor videovergaderen. Even verderop aan de Zuidas wordt al gewerkt op de ‘1,5 meterverdieping’ van vastgoedadviseur Cushman & Wakefield. Bureaus staan in tweetjes en viertjes bij elkaar, met tussenin een spatscherm. In een vergaderzaal voor 24 mensen passen nu acht deelnemers, met vier extra in de hoeken.
“Wij zijn altijd gewend geweest aan een persoonlijke ruimte van een halve meter”, zegt Jeroen Lokerse van Cushman. “Nu doe je een stap naar achter, dan wordt het anderhalve meter. Dat is helemaal niet ingewikkeld.” Grote cirkels geven de nieuwe persoonlijke ruimte aan. Bordjes en pijlen wijzen de weg: alles is eenrichtingsverkeer, met de klok mee.
Met sensoren en door het volgen van mobiele telefoons worden kantoor en gebruikers in de gaten gehouden, zodat duidelijk is hoeveel mensen ergens zijn – en wanneer er te veel zijn. “Dat doen we op vrijwillige basis. We zien alleen de mensenstromen, niet de personen.”
Dat na de coronacrisis 80 procent van de werkplekken door alle maatregelen verloren gaat, is volgens Lokerse niet zo. “Bij ons, op een doorsnee kantoorverdieping, gaat het om 30 procent minder. We rekenden toch altijd met een bezetting van 70 procent.” De kosten vallen mee: minder dan een maand huur.
Schoonmaak
Er moet in het coronabestendige bedrijf over veel meer dingen dan alleen inrichting worden nagedacht: gaat de airconditioning virussen filteren? Hoe regelt de cateraar straks de lunch? Gaan we straks zelf onze werkplek beter schoonmaken?
Als topman John van Hoof van schoonmaakbedrijf CSU dan toch een lichtpuntje moet aanwijzen in de coronaschemering, dan is het wel de aandacht voor hygiëne op de werkvloer. “Nu begrijpt iedereen plots dat schoonmaak veel meer is dan netjes maken.” De hele branche is volgens Van Hoof bezig met de nieuwe werkelijkheid in schoonmaakland. “Het coronavirus wordt ook overgedragen via oppervlaktes – balies en tafels – of aanraakpunten: trapleuningen, lichtknopjes, deurklinken, koffieautomaat, liften. Goede schoonmaak is essentieel om verspreiding te voorkomen.” De werknemer, vervolgt hij, speelt een belangrijke rol. “Als je zelf schoon en hygiënisch aan een bureau gaat zitten, blijft je werkplek ook schoner en hygiënischer.” Dus: ook handen schoonmaken bij het betreden van een ruimte. Eén persoon tegelijk naar de wc – de handen wassen bij binnenkomst en bij vertrek.
Rouleerschema’s
“De schoonmaker moet veilig en goed kunnen werken. En genoeg ruimte krijgen, hij zal ook overdag vaker langskomen en dan zijn werkgebied afzetten. Soms moeten mensen dan eventjes van hun plaats.”
Hoe dan ook zullen we in het vervolg veel minder op het werk aanwezig zijn. “Veel bedrijven zien nu dat we best goed kunnen thuiswerken”, zegt Schaepman van Tribes. “Grotere bedrijven die bij ons zijn gevestigd hebben al rouleerschema’s: jij werkt die dag hier, de volgende dag thuis. Of je werkt een dag tien uur en een volgende dag niet. Om dat te overbruggen hebben we slaapstoelen neergezet waar je even in kunt liggen voor een dutje of een meditatie.”
Van Hoof van CSU roept op tot meer veranderingen. “Moet je niet minder gaan flexwerken en vaste werkplekken weer toewijzen, zeker op dagbasis? We hoeven niet terug naar het oude model, maar die trend dat er helemaal geen vaste bureaus meer zijn, moet worden teruggedraaid. Anders moet je werkplekken steeds weer schoonmaken als er iemand anders gaat zitten. Ook om onrust en zorgen bij werknemers te voorkomen.”
Lokerse vindt het een dilemma. “We willen graag dat mensen op kantoor wíllen zijn. Voor de afwisseling en de contacten is het toch ook fijn dat je elkaar in de ogen kunt kijken.”
(Bron: AD)