Het aantal coronabesmettingen loopt weer op, maar dit gebeurde later dan werd verwacht na de versoepelingen. De besmette personen zijn jonger, maar zij kunnen ook ouderen aansteken.

De bezoekregeling in verpleeghuizen is weer aangescherpt, de lokale voetbalclub heeft alle trainingen afgelast en de drukke teststraten worden uitgebreid. In de Zeeuwse gemeente Goes wakkert de corona-epidemie weer wat aan: sinds 1 juli werden er in heel Zeeland 63 nieuwe besmettingen gevonden en 50 daarvan waren in Goes. De oorzaak: twee privé-feestjes waardoor jongeren tussen de 17 en 20 jaar en hun familieleden besmet raakten. De GGD Zeeland verwacht dat het aantal besmettingen de komende tijd nog verder oploopt. De hulp van een landelijk team is ingeroepen om via bron- en contactonderzoek alle besmettingen te vinden.

Goes is niet de enige plaats waar het virus weer meer zieken veroorzaakt. Het RIVM meldde deze week dat er weer meer besmettingen worden gevonden, ruim honderd meer dan in de week ervoor. Die trend lijkt zich door te zetten, blijkt uit de dataset die het RIVM dagelijks publiceert. Afgelopen week werden vrijwel dagelijks honderd nieuwe besmettingen gemeld – dat waren er twee weken geleden nog tussen de vijftig en zestig.

Buurlanden
In de buurlanden zijn er grote zorgen over een tweede golf. In Frankrijk loopt het aantal besmettingen weer op en zijn mondkapjes vanaf volgende week verplicht in gesloten openbare ruimtes. Ook in België zijn er zorgen: afgelopen week werden daar dagelijks gemiddeld 115 nieuwe besmettingen gemeld. Die cijfers zijn „absoluut niet goed”, zei viroloog Marc Van Ranst tegen de Vlaamse omroep VRT. „Als je deze cijfers ziet, kan je zeggen dat de tweede golf begonnen is”, stelde hij en speculeerde al over strengere maatregelen.

De Belgische getallen liggen niet zo gek ver van de Nederlandse aantallen. Er is wel een groot verschil met de Belgische situatie: hier lijkt het RIVM zicht te hebben op waar de nieuwe uitbraken plaatsvinden, terwijl daar in België vragen over zijn – burgemeesters twijfelen openlijk aan de officiële cijfers omdat zij in hun gemeente meer besmettingen zien dan in de cijfers zijn opgenomen.

Hoe dan ook: in Nederland is de epidemie ook over het dieptepunt heen, het aantal besmettingen daalt niet langer. Dat is later dan verwacht; sinds 1 juni zijn stap voor stap de maatregelen versoepeld en daarbij werd door het RIVM steeds gewaarschuwd dat het aantal besmettingen weer kon oplopen. Sindsdien wordt er bovendien veel uitgebreider getest – iedereen met klachten kan een coronatest laten afnemen bij de GGD. Ondanks de versoepelingen en het ruimere testbeleid daalde het aantal besmettingen tot begin juli – met als dieptepunt 7 juli, toen er niet meer dan 45 meldingen waren. De afgelopen anderhalve week loopt het aantal bevestigde besmettingen gestaag op.

Kleine uitbraakjes
Het RIVM meldde deze week dat er over het hele land verspreid kleine uitbraken zijn. Naast de feestjes in Goes springt de toename van positieve tests in Rotterdam in het oog: de afgelopen week werden daar ruim 120 nieuwe besmettingen gevonden. Het gaat om meerdere kleine brandhaarden, stelt GGD Rotterdam-Rijnmond, die vaak te linken zijn aan familiefeestjes, religieuze bijeenkomsten of besmettingen op het werk waar het moeilijk is om anderhalve meter afstand te houden, zoals in de haven of de industrie. Het is belangrijk om die uitbraakjes te stoppen, stelt een woordvoerder, maar het is niet direct iets om je zorgen over te maken: het gaat om clusters van zes, zeven, misschien acht personen – geen groepen van meer dan twintig mensen, zoals dit voorjaar wel voorkwam.

Een ander verschil: de positief geteste mensen zijn veel jonger. In Goes gaat het om voornamelijk jongvolwassenen, in de regio Rotterdam Rijnmond komen de positieve tests ook vaker uit die groep. Dat is een landelijke trend. Inmiddels betreft ruim de helft van de bevestigde besmettingen personen van jonger dan 40 jaar oud. In april was dat nauwelijks twintig procent. Dat is deels te verklaren doordat jongere zieken in het voorjaar nauwelijks in aanmerking kwamen voor een test – die werden opgespaard voor wie in het ziekenhuis terecht kwam en dat waren voornamelijk oudere patiënten. Maar ook ten opzichte van vorige maand zijn er in de eerste twee weken van juli meer jongvolwassenen onder de besmette personen.

De huidige uitbraakjes zijn daardoor ook anders van aard dan in maart en april: jongeren worden minder snel ziek en worden nauwelijks op de intensive care opgenomen. Op het coronadashboard, waar de belangrijkste cijfers van de epidemie worden verzameld, gaan nog geen alarmbellen af: het aantal ziekenhuisopnames ligt nog ruim onder de ‘signaalwaarde’, die aangeeft wanneer de cijfers gevaarlijk hoog worden.

Toch moeten we blijven opletten, stelt Margo Mulder, burgemeester van Goes in een geschreven veklaring – jongeren kunnen ook ouderen en zwakkeren aansteken. Uit onderzoek van het RIVM blijkt dat jongeren minder bereid zijn thuis te blijven als ze positief worden getest of als een huisgenoot is besmet. Ook laten veel mensen met klachten zich niet testen – het gaat om ongeveer 12 procent van de mensen met klachten. Dat past in de Nederlandse cultuur waarin niet voor elk mild symptoom naar de huisarts wordt gegaan, stelt het RIVM, maar daardoor is het wel moeilijker de omvang van de epidemie goed in beeld te krijgen.

Mulder drukt jongeren op het hart de regels van het RIVM op te volgen. „Bijvoorbeeld op een klein feestje thuis, maar ook in de sportschool of in de supermarkt. Ik weet dat het moeilijk is, maar het blijft o zo belangrijk.”

(Bron: NRC)