Net zoals alle andere regio’s ter wereld zet de Europese Unie alles op alles om de toegang tot een coronavaccin te verzekeren. De onderhandelingsstrategie van de Europese Commissie wordt echter steeds meer op de korrel genomen. Critici klagen vooral het gebrek aan transparantie aan en vrezen dat de Commissie onder druk staat van de farmaceutische industrie. “Dit zou desastreuze gevolgen kunnen hebben voor het vertrouwen van de bevolking in een vaccin”, zegt Europees Parlementslid Petra De Sutter.
De Europese Commissie lijkt vastberaden om zo snel mogelijk een coronavaccin te laten ontwikkelen. Net daarom is ze naar eigen zeggen bereid om flexibel om te springen met het regelgevend kader “met inachtneming van de normen voor de kwaliteit”. Toch vrezen sommigen dat er op die manier een schadelijk vaccin op de markt zou kunnen komen. “In de race naar een vaccin is men blijkbaar bereid om de veiligheid op te offeren”, zegt De Sutter.
Net omdat de zoektocht naar een vaccin sneller moet verlopen dan anders dekken de betrokken farmaceutische bedrijven zich in door een vrijstelling van aansprakelijkheid te vragen. Ze vrezen immers te moeten opdraaien voor de eventuele schadelijke effecten van een vaccin en bijvoorbeeld schadeclaims te moeten betalen. De Europese Unie heeft al aangegeven bereid te zijn om een deel van het risico op zich te nemen en bijvoorbeeld zelf potentiële schade te vergoeden. “De belastingbetaler dreigt drie keer te moeten betalen: om een vaccin te ontwikkelen, bij het afhalen van het vaccin in de apotheek en bij eventuele schadeclaims”, zegt De Sutter.
‘Gebrek aan transparantie’
Bovendien is het onduidelijk wat nu precies de gemaakte afspraken zijn. Zo is niet geweten welke bedragen de Europese Commissie betaalt of welke voorwaarden er precies gelden. Verschillende Europarlementsleden vragen dan ook om de contracten openbaar te maken en duidelijkheid te verschaffen. Ook de namen van de zeven experts die de Europese Commissie adviseren bij de onderhandelingen zijn niet bekend. Er lekte voorlopig slechts een naam, achterhaald door Het Laatste Nieuws: Richard Bergström, het voormalige hoofd van de Europese farmalobby. Dat doet een zweem van belangenvermenging ontstaan. Groen-Europarlementslid Petra De Sutter zou graag ook de andere namen kennen: “Van begin tot einde wordt alles met publieke middelen gefinancierd. Daarom vinden wij als Europarlementsleden dat we democratisch toezicht moeten kunnen houden op de onderhandelingen”.
Ondanks de kritiek staat de Commissie al behoorlijk ver in de race naar een vaccin. Zo ondertekende ze vorige week een eerste contract met de Brits-Zweedse farmareus AstraZeneca. Daarmee verzekerde de Unie zich van 300 miljoen dosissen, met een optie op nog eens 100 miljoen extra dosissen. Verder maakte de Commissie ook al afspraken met farmabedrijven Sanofi-GSK, Johnson & Johnson, CureVac en Moderna.
(Bron: VRT)