Een vonnis van de Raad van State dat deze maand zal verschijnen kan weleens de doodsteek betekenen voor tal van oude haarden en kachels. Wanneer de Raad beslist dat de overheden moeten gaan handhaven op luchtkwaliteit, zullen ondeugdelijke stookinstallaties moeten worden aangepakt.
Bij de verbranding van hout in kachels, haarden en vuurkorven komt een mengsel aan stoffen vrij, waaronder (ultra)fijnstof, koolmonoxide, verschillende vluchtige organische stoffen, kankerverwekkende PAK’s en roet. De uitstoot hangt vooral af van de volledigheid van de verbranding en van de verbrandingsefficiëntie. Veel factoren hebben hierop invloed, onder meer het stookgedrag, het type kachel, de soort brandstof, de verbrandingsduur, de weersomstandigheden, de ventilatiecapaciteit van de woning en de soort schoorsteen. Of en in welke mate iemand last heeft van houtrook verschilt van persoon tot persoon.
De zaak bij de Raad van State is het gevolg van een conflict over de uitstoot van een houtkachel in de Zeeuwse gemeente ’s-Gravenpolder. De stichting Houtrookvrij, die strijd tegen alle vormen van houtstook, is erbij betrokken. Een woordvoerder van stichting Nederlandse Haarden- en Kachelbranche (NHK), betreurt de opstelling van de stichting. “Ze scheren alles over één kam en dat blokkeert de dialoog.” Dat mensen overlast kunnen ervaren door houtstook, ontkent hij niet. “Maar ze zijn door de opeenstapeling van gebeurtenissen vaak zo emotioneel, dat van een goed gesprek niets meer terechtkomt.”
Voor de uitstoot van kachels en haarden gelden steeds strengere regels. Zo heeft de EU de lidstaten verplicht alle nieuwe verbrandingstoestellen per januari van dit jaar te laten voldoen aan de Ecodesign Richtlijn. In Nederland overlijden jaarlijks 11.000 mensen vroegtijdig aan de gevolgen van luchtverontreiniging; vier op de vijf keer is fijnstof de oorzaak, aldus Paula Bronsveld, programmamanager Klimaat en Luchtkwaliteit van TNO. Onderzoek van RIVM en TNO toont aan dat houtrook één op één leidt tot gezondheidsklachten.