Hoe nu verder? Wekenlang sta je ‘uit’. In coma gehouden, in de hoop zo het coronavirus te bestrijden. Maar als die hoop dan eindelijk werkelijkheid is geworden, begint het pas. Revalideren. En dat lijkt zwaarder dan in eerste instantie werd gedacht. Want corona slaat niet alleen in de longen toe. ,,We zien steeds meer patiënten met de symptomen van een herseninfarct.”
Een menukaart lezen. Zittend bellen. Een whatsapp sturen. Het zijn dingen die veel ex-coronapatiënten niet meer kunnen. Na weken op de intensive care moet je opnieuw leren lopen, staan, zitten en soms zelfs opnieuw leren denken. Een herkenbaar pad na weken kunstmatige coma. Alles is uitgeschakeld geweest en moet weer opstarten. Je spiermassa is verdwenen, je hersenen moeten weer getraind worden.
Maar toch lijkt ‘die coma’ niet de (enige) veroorzaker van dit ziektebeeld. Bijna de helft van de coronapatiënten op de ic blijkt namelijk tromboseklachten te ontwikkelen. ,,Het lijkt erop dat het virus ook iets doet met het bloed, waardoor trombose ontstaat met alle gevolgen van dien”, reageert medisch manager van Libra Revalidatie in Tilburg Annemieke Becks.
The Washington Post meldde vorige week dat er een groep artsen is die pleit om iedereen die met het virus besmet is om die reden preventief bloedverdunners te geven. En de Trombosestichting is inmiddels een groot onderzoek gestart naar de relatie tussen corona en trombose. Het virus tast dus niet alleen de longen aan. ,,Steeds meer mensen melden zich bij de revalidatie met de gevolgen van een herseninfarct”, ziet medisch manager Annemieke Becks.
Grote groep
Sommige patiënten hebben uitvalverschijnselen en cognitieve problemen. Alsof ze een beroerte hebben gehad. ,,En de grootste groep moet waarschijnlijk nog komen”, verwacht Becks. Deze groep weet namelijk nog helemaal niet dat ze letsel hebben opgelopen. ,,Als mensen die ziek zijn geweest weer aan het werk gaan, dan pas gaan we zien wat Covid-19 echt voor impact heeft.” Pas dán komt de mentale uitdaging en pas dán komt de confrontatie. ,,Niet meer kunnen concentreren, niks kunnen onthouden. In een groep vergaderen of bellen en schrijven tegelijk. Alle berichten cognitieve processen die niet meer vanzelfsprekend zijn.”
Bij Libra Revalidatie in Tilburg en Eindhoven zijn ze gespecialiseerd in revalideren na niet-aangeboren hersenletsel. Deze artsen wordt nu dan ook veel om advies gevraagd. ,,Je ziet dat fysiotherapie alleen niet voldoende is. Overal ontstaan nieuwe samenwerkingen met fysio-, ergotherapie, psychologie, logopedie en revalidatieartsen.” Specialisten die allemaal nodig zijn voor herstel na corona.
Ernstige vermoeidheid
Maar zo’n heel team is alleen nodig bij de ernstige gevallen. ,,Toch verwachten we ook mensen die niet in coma zijn gebracht bij de revalidatie”, vertelt re-integratiecoördinator Anne Staps. Zij helpt mensen bij terugkeer naar werk, vooral op neurologisch gebied. En ze schat in dat een grote groep ex-coronapatiënten zich nog gaat melden. ,,Meestal duurt het even voordat mensen doorhebben dat werken niet meer gaat. Maar als je na twee weken nog steeds na twee uur werken helemaal kapot bent, is er echt iets mis.”
(Bron: Dagblad van het Noorden)