Ziekenhuizen en zorgverzekeraars onderhandelen al een tijdje over compensatie voor de coronacrisis. Ziekenhuizen hebben minder inkomsten en hogere kosten door de coronacrisis. Zorgverzekeraars willen niemand failliet laten gaan maar ook geen blanco cheque uitschrijven. Komende week wordt een akkoord verwacht. Dat meldde het FD afgelopen zondag.

De partijen willen weinig kwijt over de onderhandelingen, behalve dat er ‘vertrouwen’ is dat ze eruit gaan komen.

Financiële strop
De afgelopen maanden is de omzet bij de ziekenhuizen met bijna de helft teruggelopen en dat kan dit jaar niet meer ingehaald worden. Ze vrezen hierdoor een financiële strop van €2 mrd. Ook verwachten ze de komende jaren €3 mrd aan extra kosten te maken voor onder meer het uitbreiden van ic-capaciteit. De ziekenhuizen willen dat de afgesproken budgetten sowieso worden uitbetaald, al staat daar minder zorg tegenover.

De angst bij verzekeraars is dat ze de kosten over langere tijd voor hun rekening moeten nemen en dat er weinig prikkels zijn om op de kosten te letten. “Ik vind dat je daarom volledige transparantie van de sector mag verwachten”, zegt bestuursvoorzitter Wim van Harten van het Rijnstate in Arnhem. “Wij nodigen de zorgverzekeraars uit en laten alles zien. Wat onze meer- en minderkosten zijn, onze inkomsten. Dat geeft vertrouwen dat we geen misbruik zullen maken.”

Dunne marges
Van Harten legt uit dat de marges van de meeste ziekenhuizen tussen de 1% en 1,5% liggen. “Bij ons betekende dat de afgelopen jaren een rendement van tussen de €3 en €6 mln. Dat hebben we nodig om investeringen te doen, bijvoorbeeld in e-health of nu in uitbreiding van ic-capaciteit. Ook banken eisen bepaalde financiële ratio’s van ons.”

Er is weinig ruimte om tegenvallers op te vangen, en dat zit niet alleen in zorgomzet. “Wij halen nog eens €25 mln per jaar omzet uit andere posten zoals betaald parkeren, horeca en dienstverlening aan andere organisaties. Dat valt nu ook grotendeels stil, dus ook dat heeft een enorme impact op ons resultaat. De vraag is of zorgverzekeraars daar ook rekening mee zullen houden.”

Als er niet genoeg compensatie komt, vreest Van Harten calculerend gedrag bij ziekenhuizen en artsen. “Hoe dit geregeld gaat worden, bepaalt in grote mate de bereidheid om bij een volgende golf weer snel en flexibel in actie te komen.”

Premiegeld
Zorgverzekeraars lijken bereid de rekening te delen, zodra ze zo precies mogelijk weten hoeveel omzet de ziekenhuizen mislopen. Daar willen ze in eerste instantie premiegeld voor inzetten dat al is betaald. Per saldo geven ze nu minder uit aan zorgkosten dan waar ze rekening mee hadden gehouden.

Belangrijk onderdeel van het overleg is wat er gebeurt als behandelingen volgend jaar worden ingehaald. Krijgen zorginstellingen dan minder betaald omdat ze die zorg eigenlijk dit jaar al vergoed hebben gekregen? “We willen voorkomen dat premiebetalers twee keer moeten betalen”, zegt directeur Aad de Groot van zorgverzekeraar DSW. Dan zou ook de premie omhoog moeten. Ziekenhuizen denken juist dat de eerder gemaakte afspraken over het beperken van de groei van de zorg niet meer haalbaar zijn vanwege de stroom extra coronapatiënten en het inhalen van zorg.

Buffers
Zorgverzekeraars kunnen ook een deel van hun kapitaalbuffers gebruiken voor de extra coronakosten. Daar mogen de verzekeraars zelf over beslissen, mits ze boven hun interne buffernorm blijven, zegt De Groot. Bij DSW en veel andere verzekeraars ligt die op zo’n 120% van het wettelijk vereiste bufferkapitaal. Hij denkt dat toezichthouder DNB zal toestaan dat verzekeraars dat geld inzetten. “Het zijn reserves die in bijzondere situaties moeten worden ingezet en dit is een bijzondere situatie.”

Met een solvabiliteitsratio van 129% (stand eind vorig jaar) zou DSW maximaal €18 mln kunnen inzetten. De zorgverzekeringentak van Achmea, met dochter Zilveren Kruis de grootste zorgverzekeraar van het land, heeft met een solvabiliteitsratio van 158% in theorie meer geld beschikbaar.

Zorgpremie
Niet alle verzekeraars willen hun buffergeld inzetten. Zij zien het als geld dat verzekerden hebben opgespaard. Liever kijken de verzekeraars, ook DSW, naar het ministerie van VWS voor een deel van de oplossing. Dat zou kunnen uitkeren uit het Zorgverzekeringsfonds, waarin vooral belastinggeld terecht komt. Hoge coronakosten kunnen dan over meerdere jaren worden uitgesmeerd zonder dat de consument dat direct in de portemonnee voelt.

Of en in hoeverre de zorgpremie volgend jaar stijgt durven de verzekeraars nu nog niet te zeggen. Het akkoord zal daar meer duidelijkheid over geven. Verzekeraars willen wel voorkomen dat de premie bij de ene partij harder stijgt dan bij de ander, omdat de eerste toevallig marktleider is in door de hardst getroffen gebieden. “We trekken samen op’, zegt Aad de Groot. ‘Er moet geen enkel concurrentieel voor- of nadeel zijn van de crisis.”

(Bron: FD)