Toen Miranda vorige week maandag eindelijk bereik had en haar zoon kon bellen, lag hij al in het UMC. Met een gebroken nek. Verlamd van teen tot borst. ,,Ik had niet eens in de gaten gehad dat de telefoonlijnen niet werkten. Ik werd thuis opgehaald door kennissen die hadden gehoord wat er was gebeurd. Toen brak de paniek uit.’’
Even daarvoor gaat het gruwelijk mis met haar zoon Harm (25) in het water van de Linge, bij natuurtuin Varsseveld in Leerdam, een dorpje tussen Utrecht en Den Bosch. Het is tropisch warm die dag, Harm zoekt net als tientallen anderen verkoeling in het water van de rivier. Zoals wel vaker duikt hij vanaf een grote steen het water in. Alleen gaat hij ditmaal nog iets rechter naar beneden, om door een opgeblazen band te kunnen springen. Die ene sprong, tegen 16.00 uur, wordt hem bijna fataal.
Harm knalt met zijn hoofd op de bodem en breekt zijn nek. Hij voelt niets meer in zijn benen en onderlijf. Als hij schreeuwt dat hij zich niet meer kan bewegen, schieten andere zwemmers te hulp, vertellen verschillende ooggetuigen aan deze krant: ,,De kinderen die hem hadden geholpen liepen van deur naar deur’’, zegt een omwonende. ,,Iedereen probeerde 112 te bellen, maar dat lukte dus niet.’’ Een andere buurman: ,,Hij lag half in het water, hij is door jongens van een jaar of 12, 14 naar de kant gesleurd. Die raakten natuurlijk ook in paniek. Dat heeft wel impact.’’
Brandweer
Uiteindelijk stapt de zoon van een van de buurmannen op de fiets om naar de brandweerkazerne te rijden, nog geen kilometer verderop. ,,Hij zit bij de brandweer. Toen heeft hij daar via de mobilofoon de ambulance kunnen inschakelen.’’ Die kwam uiteindelijk snel, maar tussen het ongeluk en de komst van de hulpdiensten zat ruim een half uur, verklaren getuigen.
Een woordvoerder van de Veiligheidsregio Utrecht bevestigt de gebeurtenissen bij het zwemwater en stelt dat de brandweervrijwilliger ‘op het juiste moment op de juiste plek was’.
Op veel meer plaatsen in het land leek het vorige week maandag paniek en improviseren. Door een hardnekkige storing bij KPN lag een groot deel van het telefoonnet eruit van ongeveer 16.00 tot 19.30 uur – een tijdspanne waarin landelijk normaal gesproken honderden telefoontjes binnenkomen bij 112. Maar door de softwarebug bij de KPN-systemen lag die middag ook het alarmnummer eruit.
Het gevolg: chaotische communicatie over alternatieve noodnummers – waarbij zelfs het nummer van de tiplijn van De Telegraaf terechtkwam in een NL Alertbericht – en paniekerige reacties vanuit hulpdiensten. ‘Meld uw incident via sociale media’ was op enig moment de wanhopige oproep. Uit voorzorg gingen alle agenten de straat op, brandweerlieden bezetten de kazernes.
Veiligheidsregio’s
Maar wat ging er nu werkelijk mis tijdens de storing? Deze krant maakte een rondgang langs de 25 veiligheidsregio’s in het land met die vraag. Wie de antwoorden leest, denkt: Nederland is er misschien nog goed vanaf gekomen die tropisch hete maandagmiddag.
Het overgrote deel van de veiligheidsregio’s heeft – met de niet onbelangrijke disclaimer ‘zover nu bekend’ – geen weet van acute medische nood door vertraagd handelen van de hulpdiensten. Wel kwam voor drie mensen hulp te laat, zo werd eerder deze week al bekend. In Breda werd een vrouw onwel, familieleden slaagden er niet in om hulpdiensten te bereiken. Zij overleed. In Twente en de regio Den Haag overleden twee mensen na een hartstilstand, ook daar arriveerden de ambulances later dan gewenst.
Het staat natuurlijk niet vast dat de slachtoffers nog hadden geleefd als er geen storing was geweest, maar de gevallen zijn wel gemeld bij de inspectie. Een fataal ongeval in Overijssel, waarbij een bejaarde fietser overleed na een aanrijding, zou geen andere afloop hebben gehad zonder storing, stelt de veiligheidsregio IJsselland: ,,Het verloop van dit trieste ongeval was zonder storing hetzelfde geweest.’’
Het ontbreekt nog aan een definitief overzicht van alle gevolgen en schade door de urenlange storing. Letselschadeadvocaten stelden eerder al dat het weken kan duren voordat gedupeerden zich melden. Het kabinet laat de megastoring nog onderzoeken, verschillende inspecties bekijken de oorzaken van de storing en de crisisdraaiboeken worden tegen het licht gehouden. Voor telecomreus KPN dreigen schadeclaims, ook bekijkt het kabinet of er een tweede telecombedrijf moet komen als terugvaloptie om een storing te kunnen opvangen. Zoals SP-Kamerlid Ronald van Raak het verwoordde in de Tweede Kamer: ,,Iedereen kan falen, behalve 112. Dat is de levenslijn van onze burgers.’’
Nooit meer lopen
Harms moeder Miranda is bijna twee weken na het ongeluk amper bekomen van de schrik. Haar zoon ligt nog in het ziekenhuis, hij kan waarschijnlijk nooit meer lopen. ,,Dan heb je een volwassen zoon van 25 die dit overkomt en die verlamd thuis komt te wonen. Het is bizar.’’ Was hij er minder erg aan toe geweest als de ambulance binnen een kwartiertje was gearriveerd? ,,Hij heeft natuurlijk veel te lang in de kou op dat zand gelegen, terwijl je volgens mij meteen de doorbloeding moet regelen, hulp moet hebben om de schade aan je lichaam te beperken.’’
Regeling
KPN-klanten kunnen schade door de storing melden via een formulier op de site van het bedrijf. Ook Harm of zijn moeder kan contact opnemen met KPN, meldt een woordvoerder desgevraagd. ,,Dan gaan we kijken wat we voor hem kunnen betekenen. We betreuren het dat hij langer dan een half uur moest wachten op hulp.’’ KPN wil niet kwijt hoeveel gedupeerden zich hebben gemeld voor de ‘coulanceregeling’ en wat de aard van de klachten is. ,,We zullen per geval bekijken wat we kunnen betekenen.’’
(Bron: AD)