In de IJmond, met onder andere Tata Steel, scheepvaart, vliegverkeer en zwaar wegtransport, komen significant meer specifieke gezondheidsklachten voor dan elders in Nederland. Dat meldt de provincie Noord-Holland.

Het gaat dan vooral om buik- of maagklachten, misselijkheid of braken, last van de ogen, pijn of druk op de borst, hoofdpijn, duizeligheid, benauwdheid en jeuk. Daarnaast komen chronische aandoeningen van het hart, longkanker en diabetes vaker voor. 

Dat blijkt uit onderzoek van het RIVM, gedaan in opdracht van de provincie Noord-Holland en de IJmondgemeenten. Het RIVM vergeleek huisartsgegevens uit de IJmond met die van andere industriële gebieden in Nederland en met het platteland. In het onderzoek is niet gekeken naar persoonlijke factoren. 

Het onderzoek laat niet alleen zien welke klachten mensen ervaren in de IJmond, maar kijkt ook naar de pieken in de luchtkwaliteit. Daaruit blijkt dat de luchtkwaliteit in de IJmond vaker matig tot onvoldoende is dan op locaties zonder industrie. Tot nu toe werd in de IJmond vooral naar gemiddelde uitstoot gekeken over langere periodes, maar inwoners ervaren de pieken in de uitstoot vooral als hinderlijk. 

Meer nodig voor gezondheid, appél op Den Haag en Tata
Provincie en IJmondgemeenten doen appél op Den Haag: “Betere landelijke regelgeving en extra maatregelen nodig om leefomgeving in de IJmond gezonder te maken”.

Gedeputeerde Jeroen Olthof reageert namens GS en de IJmondgemeenten op het rapport: “Dit rapport bevestigt het beeld dat inwoners al jaren hebben. We erkennen de zorgen van onze inwoners. De onderzoeksresultaten onderstrepen de noodzaak en het belang van een gezondere leefomgeving in de IJmond. Ik blijf me, samen met de omgevingsdienst Noordzeekanaalgebied, stevig inzetten op aanscherping van de milieuvergunning en stevig toezicht en handhaving. Wij doen het maximale wat binnen onze mogelijkheden ligt. We constateren echter dat de regelgeving niet voldoende is. Voldoen aan de regels betekent niet automatisch dat de omgeving gezonder wordt. We doen daarom ook een appél op het Rijk om scherpere regelgeving op te stellen en waar nodig aanvullende maatregelen mogelijk te maken om zo gezamenlijk te werken aan een gezondere leefomgeving in de IJmond. En we doen ook nadrukkelijk een beroep op Tata Steel om de ambities uit hun Roadmap+ versneld te realiseren. Staal hoort bij de IJmond, maar daar moet Tata wel wat voor blijven doen.”

Aanleiding: grafietregens
Het onderzoek is gang gezet naar aanleiding van de zogenoemde grafietregens van 2018 en 2019 en naar aanleiding van zorgen en vragen van omwonenden.

Onafhankelijke rol RIVM
Het RIVM werkt voor het onderzoek samen met de GGD Kennemerland, GGD Amsterdam, het NIVEL en inwoners van de IJmond. De onafhankelijke positie van RIVM is vastgelegd in de Wet op het RIVM. Er is een klankbordgroep opgericht waar omwonenden en experts van andere organisaties deel van uitmaken. De klankbordgroep adviseert de stuurgroep – bestaande uit de provincie en de gemeenten in de IJmond – over het onderzoek.

Op 14 april van 19.30 uur tot 20.45 uur verzorgen RIVM, provincie en gemeente een online toelichting op het rapport, te volgen via de projectpagina Tata Steel