Stel, je bent klant in een winkel in Loppersum en de aarde begint te beven. Er valt een kast om en jij breekt je arm. Wie is er dan aansprakelijk voor de letselschade? Is dat de winkelier? Is dat de NAM? Iemand?
Het Groningse SP-Kamerlid Sandra Beckerman stelde hier eerder vragen over en dient vandaag een motie in. Zij vreest dat ondernemers mogelijk zelf aansprakelijk zijn voor de schade wanneer iemand in hun zaak gewond raakt tijdens een beving. “Het is voor ondernemers al heel erg dat hun pand onveilig is verklaard. Daar komt nu een extra zorg bij”, legt ze uit.
Ondernemers hebben een zorgplicht
Dat heeft te maken met de zorgplicht van ondernemers en wat in vaktermen ‘de norm van gevaarzetting’ heet. Simpel gezegd betekent dit dat een werkgever ervoor hoort te zorgen dat de omgeving waar klanten en medewerkers zich in bevinden veilig is. Hij is aansprakelijk voor alle ongevallen van zijn werknemers en klanten, tenzij hij bewijst dat hij alles heeft gedaan om dat ongeval te voorkomen.
In het aardbevingsgebied is dat ingewikkeld. Als na een inspectie blijkt dat een pand versterkt moet worden, dan is een gebouw aantoonbaar onveilig. “Is het gebouw niet aardbevingsproof en de werkgever wist dat en doet er niks aan, dan zal hij niet voldaan hebben aan zijn zorgplicht”, zegt woordvoerder Barbara van der Rest van het Verbond van Verzekeraars. Beckerman: “Terwijl de versterking niet in hun handen ligt. Ze kunnen er niets aan doen.”
De winkel van Annie en Hans Gubbels
Annie en Hans Gubbels van de Wonerie in Loppersum maken zich hier grote zorgen over. De winkel van Gubbels is onveilig verklaard. Het pand wordt waarschijnlijk aan het eind van dit jaar grondig verbouwd. Alleen de buitenmuren blijven staan. “Het is een heel raar idee dat wij verantwoordelijk zijn voor onze klanten op het moment dat er een zware aardbeving komt”, zegt Gubbels. “Dat geldt niet alleen voor ons. Dat geldt voor alle eigenaren van publieke ruimtes die versterkt moeten worden.” De deuren gewoon sluiten is geen optie. Dan hebben ze geen inkomsten meer.
Hotel Spoorzicht in Loppersum
Eigenaar Cees de Vries van Hotel Spoorzicht in Loppersum maakt zich helemaal geen zorgen. “In zo’n geval is er wat mij betreft een duidelijk aanwijsbare veroorzaker: de NAM. Die moet dan als een soort verzekeraar optreden. Dus de NAM is wat mij betreft aansprakelijk voor die schade.”
Volgens jurist Mert Kremer van TRIP Advocaten en Notarissen ligt het iets gecompliceerder. Een rechter moet in zo’n geval bepalen of een werkgever er alles aan heeft gedaan om het pand veilig te maken. Toch denkt Kremer dat de ondernemer in dit geval de knip moet trekken. “Het komt vaker voor dat in een situatie meerdere partijen aansprakelijk zijn. Het zou kunnen dat zowel de NAM als de ondernemer aansprakelijk is.”
Een kafkaiaanse situatie?
Mogelijk ontstaat er dan een soort kafkaiaanse situatie waarin iedereen op elkaar wacht. De klant wacht op de ondernemer en de ondernemer wacht op de verzekering en de NAM. Nu is dit een theoretische situatie. Er zijn nog geen gewonden gevallen, toch trekt Beckerman aan de bel. “Ik heb zelf allerlei verzekeringen omdat ik me zeker wil voelen. De ondernemers in dit gebied hebben al te kampen met heel veel onzekerheid en nu hebben ze ook nog eens geen dekkende verzekering. Dit is weer een extra zorg. De minister moet die zorg direct wegnemen en alles op alles zetten om de oorzaak weg te nemen door alle onveilige gebouwen zo snel mogelijk te versterken.”
(Bron: Dagblad van het Noorden)