Vorige maand heeft Slachtofferhulp Nederland aandacht gevraagd voor de onaanvaardbare verschillen ten aanzien van de hoogte van het smartengeld. Slachtofferhulp Nederland wil dat (straf)rechters de bedragen beter gaan onderbouwen. De Raad voor de Rechtspraak heeft erkend dat de motivering van het toekennen van het smartengeld een punt van aandacht is. Helaas blijkt dit (op wat uitzonderingen na) in de praktijk nog niet.
Juridisch adviseur Laurens Kock van Slachtofferhulp Nederland beschrijft een zaak op LinkedIn: “Bijvoorbeeld vorige week heeft de rechtbank Den Haag een smartengeldvergoeding van € 5.000,- toegewezen, terwijl er € 15.000,- door Slachtofferhulp Nederland was gevorderd. De uitleg bestaat uit één zin, namelijk naar billijk x bedrag… Hoe dit naar een slachtoffer uit te leggen? Slachtoffer is gedurende een jaar meermalen seksueel misbruikt, heeft PTSS opgelopen, is gedwongen opgenomen, snijdt in zichzelf. Ik kan de verschillen niet meer uitleggen en de taak van de rechter is om een vonnis goed uit te leggen zodat een ieder vertrouwen houdt in de rechtsstaat.”
Advocaat en ASP-bestuurslid Edwin Bosch herkent het signaal van Kock en brengt daarnaast in dat het niveau van smartengeldtoekenningen in zedenzaken überhaupt te wensen over laat: “Dit vonnis raakt inderdaad aan de motiveringsdiscussie, maar wat mij betreft ook nog aan een andere discussie. Namelijk aan het niveau van het smartengeld in zedenzaken. Daar waar de rechtbank in het kader van de straftoemeting overweegt: “De ervaring leert dat dergelijk misbruik vaak langdurige en ernstige schade toebrengt aan de geestelijke gezondheid van slachtoffers” lijkt de rechtbank dat te vergeten bij de begroting van het smartengeld. Wanneer je naar het niveau van het smartengeld kijkt dan valt op dat in zedenzaken relatief lage bedragen worden toegewezen. En dat terwijl de inbreuk “op de lichamelijke en geestelijke integriteit van zijn nog jonge nichtje” enorm is en hij “een normale, gezonde seksuele ontwikkeling, waar ieder kind recht op heeft, (heeft) doorkruist. Alleen wanneer er ook geweld is toegepast en daardoor letsel ontstaat gaan de bedragen enigszins omhoog. Wat hier ook ergerlijk is dat de vordering voor het meerdere is afgewezen. Wordt door verdachte of OM geen hoger beroep ingesteld, dan moet het slachtoffer snel handelen….”
Ook advocaat Nelleke Stolk zegt de kritiek te herkennen: “Inderdaad, ongemotiveerd worden verzochte bedragen afgedaan als onevenredig belastend. Onacceptabel voor slachtoffers en nabestaanden, niet uit te leggen en zorgt voor een zeer onbevredigend gevoel.”