Al langer is er in Nederland discussie over de omvang van het smartengeld bij letselschade. Wij besteedden eerder aandacht aan de oproep van Slachtofferhulp Nederland dat de begroting van smartengeld vaak berust op willekeur. Ook hebben wij in het verleden aandacht besteed aan de (absolute) stijging in het smartengeldniveau.

Door mr. Edwin Bosch

Wees de rechtbank Gelderland op 11 november 2015 nog €200.000,- toe, wat toen het hoogste bedrag, op 8 maart 2018 wees het Hof Den Haag zelfs €250.000 toe in een door ons kantoor bepleitte zaak.

Smartengeld €350.000
Aan deze stijgende lijn in het smartengeld wordt nu de Rechtbank Rotterdam toegevoegd. In die uitspraak van 24 december 2020 (nog niet gepubliceerd op Rechtspraak.nl) wees de rechtbank maar liefst €350.000 aan smartengeld toe. Daarmee is het plafond van het door een Nederlandse rechter toegewezen smartengeldbedrag met maar liefst €100.000,- verhoogd.

Wat speelde er?
Het slachtoffer werd door een bekende in zijn woning zwaar mishandeld. De bekende kwam tot deze daad, omdat hij in de veronderstelling was dat het slachtoffer kwaad over hem had gesproken. Het slachtoffer kreeg enkele flinke klappen tegen zijn hoofd. De vader van het slachtoffer kwam een dag later langs en trof hem in coma aan op zijn bed.

Welk letsel liep het slachtoffer op?
Uit het vonnis van de rechtbank blijkt dat het slachtoffer het volgende letsel opliep:

Uit de FARR-verklaring van 3 juni 2020 blijkt dat er sprake is van blijvend hersenletsel ·met als gevolg een halfzijdige verlamming aan de rechterzijde van het lichaam, stoornissen in de kennende functies van de hersenen en een vermindering van de alertheid. Het slachtoffer wordt door het hersenletsel ernstig beperkt in de zelfstandige uitvoer van zijn algemene dagelijkse levensverrichtingen, mobiliteit en communicatie. Gezien de ernst van het letsel en de noodzaak en aard van het medisch ingrijpen, alsmede het ontbreken van uitzicht op herstel is sprake van zwaar lichamelijk letsel.”

De rechtbank overweegt hier terecht dat er sprake is van zwaar lichamelijk letsel.

Hoe motiveert de rechtbank de toewijzing?
Opmerkelijk genoeg motiveert de rechtbank de toewijzing slechts beperkt. Alhoewel de rechtbank zich bewust zal zijn geweest van het feit dat het gevraagde bedrag €100.000 meer was dan het tot dan toe hoogst toegewezen bedrag, is de motivering weinig richtinggevend. De rechtbank overweegt in het vonnis:

Aan de benadeelde partij is door de bewezen verklaarde strafbare feiten rechtstreeks immateriële schade toegebracht. Die schade zal op dit moment, op basis van de thans gebleken feiten en omstandigheden, naar maatstaven van billijkheid, worden vastgesteld op het verzochte bedrag van € 350.000,-. Bij het bepalen van de hoogte van dit bedrag heeft de rechtbank rekening gehouden met de zeer verstrekkende gevolgen die met name de mishandeling voor de benadeelde partij heeft gehad en nog steeds heeft. De rechtbank heeft ook gekeken naar bedragen die in min of meer vergelijkbare zaken zijn toegewezen.

Wat betekent deze uitspraak?
Met dit vonnis is het hoogste door een Nederlandse rechter toegewezen smartengeldbedrag met een €100.000 omhoog gegaan naar €350.000,-. Waar eerder geconstateerd werd dat het niveau van het smartengeld in Nederland achterbleef bij de ons omringende landen, schuift Nederland met deze uitspraak een stukje op richting het niveau van smartengeld in het Verenigd Koninkrijk, waar het maximaal toegewezen bedrag £344.640 (± €425.000) is.

Toch staat het nu toegewezen bedrag nog in schril contrast met de in Duitsland toegewezen bedragen. Eerder besteedden wij al aandacht aan een uitspraak van het Landgericht Gießen van 6 november 2019, waarin de rechter, na een fout in een ziekenhuis, niet minder dan €800.000 aan smartengeld toewees.

Tot 2014 was het maximumbedrag in Nederland toegewezen bedragen €150.000 (vgl. Rb Den Bosch 11 april 2007 en N. Frenk in het voorwoord van de Smartengeldbundel 2014). In amper zes jaar is dit bedrag meer dan verdubbeld tot nu €350.000,00. Daar waar het maximumbedrag in zes jaar tijd meer dan is verdubbeld, kunnen in de toekomst ook de lagere smartengeldbedragen niet achterblijven en moeten ook die substantieel omhoog! 

(Bron: Vogelaar Bosch Spijer Advocaten)