In 2023 is het ziekteverzuim licht gedaald naar 5,3%. Toch blijft het ziekteverzuim in Nederland hoog. Nog steeds zijn vijf op de honderd werknemers ziek. Gemiddeld is werkend Nederland dus nog steeds vaker en langer ziek dan voor corona. Ook blijft het aandeel psychisch verzuim stijgen. Wel is de achterstand van medische beoordelingen bij het UWV verbeterd. Dat blijkt uit het nieuwste Trendrapport ziekteverzuim en arbeidsongeschiktheid van Nationale-Nederlanden.

Zorgwekkend is vooral dat het langdurig ziekteverzuim onder jongeren toe blijft nemen, aldus NN. Met de grote personeelstekorten, het hoge ziekteverzuim en de stijgende (loon)kosten, is het voor werkgevers nóg belangrijker om ziekteverzuim te voorkomen.

Het hoge ziekteverzuim zorgt voor meer werkdruk
Het ziekteverzuim in Nederland blijft hoog. We zijn vaak en lang ziek. Dat zorgt voor extra werkdruk bij de niet zieke collega’s. En vergroot het risico op meer ziekteverzuim. Met de huidige personeelstekorten is er namelijk niet altijd een vervanger te vinden. En misschien was de werkdruk al hoog door de vele onvervulde vacatures. Ook dat zorgt voor extra werkdruk en meer risico op ziekteverzuim.

Psychisch verzuim stijgt
Griep en verkoudheid is al jaren de meest voorkomende verzuimoorzaak. Dat was ook in 2023 zo. Het gaat dan vooral om kortdurend verzuim. Maar het aandeel psychisch verzuim blijft stijgen. En komt steeds meer voor onder jongere werknemers. Daar is een toename in langdurig verzuim en dat is een zorgwekkende ontwikkeling. Dit blijkt uit het rapport van TNO. Deze jonge werknemers ervaren stress door prestatiedruk, sociale druk, financiële onzekerheid en soms ook al mantelzorg.

Ook voelen vooral jongere werknemers druk om door te werken terwijl ze ziek zijn. Of om alweer volledig aan de slag te gaan, ook als ze nog niet helemaal hersteld zijn. Dat blijkt uit onderzoek dat Markteffect voor NN deed onder ruim duizend werkgevers en duizend werknemers in Nederland.

Mantelzorg steeds vaker een oorzaak van ziekteverzuim
Uit het onderzoek dat Markeffect voor NN deed blijkt ook dat zorgtaken impact hebben op de manier waarop mensen hun werk kunnen doen. Mantelzorgers zijn vaker en langer ziek. Voor deze groep betekent het dat ze nog een extra bal in de lucht moeten houden in hun toch al drukke bestaan.

Wat werknemers en werkgevers vooral lastig vinden? Een groot deel van de werknemers verwacht steun vanuit de werkgever als ze mantelzorg verlenen. Maar in de praktijk krijgt bijna de helft van de werknemers die ondersteuning niet. Terwijl werkgevers zich wel bewust zijn wat mantelzorg kan betekenen voor werknemers. NN verwacht dat het aantal werknemers dat zich ziekmeldt door mantelzorg verder zal toenemen.

Uitvoering arbeidsongeschiktheidsuitkeringen verbetert
Steeds meer mensen doen een beroep op de WIA. Uitvoeringsorganisatie UWV had er jarenlang moeite mee om het aantal aanvragen voor een sociaal-medische beoordeling bij te houden. Vooral door een gebrek aan keuringsartsen. Maar in 2023 is het aantal afgehandelde aanvragen flink toegenomen, constateert NN in het trendrapport. Voor een groot deel komt dat door de verkorte 60-plus beoordeling. Maar een derde van het toegenomen aantal afgehandelde aanvragen is op de gebruikelijke manier gedaan. En dat is een positieve ontwikkeling.

Opvallend is ook dat er in 2023 meer WIA-aanvragen zijn afgewezen dan in het jaar ervoor. Dat kan betekenen dat er in de WIA-wachttijd niet genoeg is gedaan om deze mensen aan het werk te houden. NN denkt dat een groot deel van de afgewezen aanvragen uit de Ziektewet komt. Dat gaat om mensen die geen werkgever meer hebben. Dat zou verder onderzocht moeten worden.