Blog Beer advocaten
Er is de afgelopen tijd veel gezegd en gesproken over het appverbod. Het kan niemand zijn ontgaan dat het vasthouden van een mobiel elektronisch apparaat in het verkeer per 1 juli 2019 verboden is. Vanaf die datum levert dat voor fietsers een boete op van €95,-.
Nu, een maand later, verschijnen de eerste artikelen over de effecten van het appverbod. Titels als “Fietsers hebben lak aan appverbod” en “Appverbod een lachertje” laten zien dat de telefoonverslaving hardnekkig is. Fietsers hebben hun gedrag nauwelijks aangepast.
Afgeleid zijn in het verkeer
Uit interviews in het Parool blijkt dat mensen het gevaar van appen op de fiets onderschatten, zelfs in een drukke stad als Amsterdam. “Wat kan er gebeuren als je met een slakkengangetje van 10 kilometer per uur door de stad rijdt? Veel fietsers hebben toch een soort zesde zintuig voor dit soort situaties – het loopt vrijwel altijd goed af.”
Onderzoek van de Rijksuniversiteit Groningen is duidelijk: telefoongebruik op de fiets leidt ertoe dat je gaat slingeren, trager fietst, belangrijke informatie uit de omgeving mist en automatisch naar het midden van de weg stuurt. Telefoongebruik heeft dus wel degelijk invloed op je verkeersgedrag. Mocht het misgaan, dan heeft dat ook juridische gevolgen.
Een verkeersongeval, en dan?
Hoe zit het wanneer je een ongeval veroorzaakt, omdat je bent afgeleid door je telefoon?De wet bepaalt dat degene die een ongeval veroorzaakt door een verkeersfout of gevaarlijk rijgedrag, moet opdraaien voor de schade. Dus: appen is betalen. Als letselschadeadvocaat zie ik dagelijks hoeveel schade een ongeval kan veroorzaken. Herstel van een ‘simpele botbreuk’ kan gemakkelijk twee jaar duren en duizenden euro’s kosten. Als fietser ben je hiervoor niet standaard verzekerd en loop je het risico de schade van een ander zelf te moeten vergoeden. Een boete van €95,- valt daarbij in het niet.
Een treurig voorbeeld is de zaak van een 23-jarige appende, fietsende vrouw uit Arnhem. Zij botste vol op een wandelende bejaarde vrouw en viel met haar fiets over haar heen. De 83-jarige vrouw overleed twee dagen later aan haar verwondingen. Volgens de Rechtbank Zutphen is de fietsende vrouw ‘te veel en te lang’ afgeleid geweest door haar smartphone. Het ongeval is daarmee veroorzaakt door aanmerkelijke onoplettendheid van de vrouw en dus aan haar schuld te wijten. Zij moet, naast het vervullen van een taakstraf van 150 uur, opdraaien voor de ontstane overlijdensschade.
Het kan ook gebeuren dat je zelf schade lijdt, omdat je je aandacht niet bij het verkeer houdt. Afhankelijk van het soort ongeval, krijg je jouw schade in dat geval niet of maar gedeeltelijk vergoed. Als je in botsing komt met een fietser of voetganger, is de kans groot dat je zelf voor je schade opdraait. Bij een aanrijding met een auto is dit anders, omdat fietsers worden beschermd door de wet. Ook als de automobilist geen verkeersfout maakte, krijgt de fietser in de meeste gevallen minstens 50% van diens letselschade vergoed.
Los van de financiële gevolgen die een verkeersongeval kan hebben, is de hoogste prijs die je betaalt altijd nog je gezondheid. Cliënten met wie ik dagelijks spreek, weten dit maar al te goed: een goede gezondheid is onbetaalbaar.
Een app als oplossing?
Waarom vinden we het toch zo moeilijk onze telefoon in onze broekzak te houden tijdens het fietsen, zelfs als we weten dat we onszelf en anderen in gevaar brengen? Apps zijn zo ontworpen dat we verslaafd raken aan berichtjes en ‘likes’ en we continu up-to-date willen zijn. Het naleven van het appverbod vraagt discipline van de fietser en een boete zal hierin weinig verandering brengen.
Gelukkig wordt de kennis van de technologiesector ook ingezet om apps te ontwikkelen waarmee je telefoon automatisch ‘offline’ gaat, zodra je in een rijdende auto zit. Voor fietsers bestaat zo’n soort app nog niet. Een gat in de markt voor Nederlandse appontwikkelaars, lijkt me. Met een beetje hulp van de overheid zal de financiering geen probleem zijn: met een maandje boetes uitdelen komen we al een heel eind.
mr. Miranda Walburg, Beer advocaten