Rijden onder invloed van alcohol verhoogt de kans op een verkeersongeval aanzienlijk. Volgens een schatting uit 2013 is alcohol verantwoordelijk voor 11 tot 24% van het aantal verkeersdoden. Dit gaat gepaard met veel menselijk leed en hoge maatschappelijke kosten. De afgelopen jaren neemt het alcoholgebruik in het verkeer weer toe. Bestaande maatregelen hebben dus onvoldoende effect. Daarom wordt een nieuw grootschalig onderzoek gestart voor de ontwikkeling van nieuwe kennis en inzichten over de maatschappelijke impact van alcoholgebruik in het verkeer en over passende en (kosten)effectieve maatregelen om rijden onder invloed terug te dringen.
Doel
Het onderzoeksproject beoogt de wetenschappelijke kennis over alcohol in het verkeer te verdiepen en op basis daarvan concrete handvatten te bieden voor (kosten)effectieve maatregelen. Dit leidt tot een beschrijving van het huidige en in 2030/2040 te verwachten aantal alcoholgerelateerde verkeersslachtoffers en hun kenmerken, aanbevelingen voor effectieve handhaving, en een goed onderbouwde en doelmatige set van bestaande of (door) te ontwikkelen maatregelen die aansluit op de achterliggende problematiek van jongvolwassenen (preventie) en zware overtreders (repressie).
Werkwijze
Allereerst wordt een schattingsmethodiek ontwikkeld voor de actuele en toekomstige omvang en kenmerken van het probleem van alcohol in het verkeer. Vervolgens wordt gekeken naar mogelijkheden om de effectiviteit van politiehandhaving te vergroten, o.a. via effectieve communicatie rondom controles. Handhaving heeft zowel een preventieve component (afschrikken) als een repressieve component (bestraffen). Voor preventie wordt vooral gekeken naar jongvolwassenen en de rol die hun sociale omgeving hierbij kan spelen. Voor repressie richt het onderzoek zich op zware overtreders. Er worden diverse onderzoeksmethoden gebruikt, zoals analyse van databestanden, focusgroepen en doelmatigheidsanalyse, en betrekken ervaringsdeskundigen, experts en organisaties die de verkregen inzichten moeten implementeren.
Uitvoering
Het onderzoek wordt uitgevoerd door onderzoeksorganisaties SWOV, IVO, TeamAlert en Ecorys, in samenwerking met maatschappelijke partners (Stichting Verslavingsreclassering GGZ, Verslavingskunde Nederland, politie en politieacademie) en ervaringsdeskundigen (zware alcoholovertreders (Het Zwarte Gat) en jongeren). Het onderzoek zal zo’n drie jaar in beslag nemen en naar verwachting in 2027 zijn afgerond.