Het is vandaag Landelijke dag van de Fietshelm. Doel van deze dag is om het belang van de fietshelm onder de aandacht te brengen bij jong en oud. De fietshelm verkleint het risico op hersenletsel met 36% en kan bij een ongeluk veel leed voorkomen, zeker bij kinderen en (oudere) e-bikers. Omdat het aantal slachtoffers de laatste tijd explosief stijgt, zou je wellicht verwachten dat er breed draagvlak is voor de invoering van een (gedeeltelijke) helmplicht. Toch is dat niet het geval.

De afgelopen 10 jaar is het aantal fietsslachtoffers met 40 procent toegenomen. Daaronder bevindt zich een groot aantal slachtoffers met hersenletsel. Dat zien artsen, verzekeraars en experts verkeersveiligheid. Zij pleiten daarom steeds luider voor het gebruik van een fietshelm. Onder andere de Hersenstichting riep recent in een brandbrief opnieuw op te pleiten voor een helmplicht. De wens voor die plicht is er al lang, maar doorheen komt hij er tot nu toe niet.

Fietsersbond is tegen
Je zou denken dat de belangenvereniging van fietsers de fietsveiligheid nastreeft, zeker omdat het aantal slachtoffers onder de doelgroep zo snel toeneemt, maar toch is de bond een fel tegenstander van een verplichte fietshelm, zelfs voor ouderen op e-bikes. “Het aanmoedigen van het dragen van een fietshelm zou prima zijn, maar we zijn tegen een helmplicht. Een helmplicht zou een vorm van victim blaming zijn”, zegt directeur Esther van Garderen tegen EenVandaag.

Draagvlak helmplicht gedaald
Verkeerspsycholoog Adriaan Heino van Interpolis deed onderzoek naar het draagvlak voor een helmplicht. Daaruit blijkt dat nu 42,7 procent van de Nederlandse fietsers voor een helmplicht op de e-bike is. In 2021 was nog 47 procent voor zo’n plicht. Het draagvlak voor een helmplicht op de e-bike is dus iets gedaald.

15.000 fietsers met hersenletsel
In 2022 belandden 88.800 fietsers in Nederland op de spoedeisende hulp. 57.000 van hen liepen ernstig letsel op, waarvan 15.000 te maken kregen met hersenletsel. Directeur-bestuurder Martijntje Bakker van VeiligheidNL tegen EenVandaag: “Onderzoek laat zien dat helmgebruik de kans op hersenletsel met een derde verlaagt. De kans op hoofdletsel wordt 62 procent lager.” De Stichting Wetenschappelijk Onderzoek Verkeersveiligheid (SWOV) berekende recent dat onder fietsers het aantal verkeersdoden en ernstige gewonden bij eenzijdige ongevallen tussen 2018 en 2040 met 80 procent zal toenemen. 65-plussers worden gezien als de groep die de meeste risico’s loopt.