Prof.mr. Ton Hartlief, AG bij de Hoge Raad spreekt op het PIV- congres over de toekomst van het personenschaderecht. “Blijft het personenschaderecht een lappendeken? Of zijn er patronen die misschien beter zichtbaar worden? Meer normering ter voorkoming van willekeur én bevordering van vlotte afwikkeling? Meer aandacht voor alternatieve vergoedingssystemen omdat het aansprakelijkheidsrecht hoe dan ook zijn feilen kent? Wat gaat het worden?”

Welk personenschaderecht verdient de samenleving van de toekomst?

Vooruitzien is in het aansprakelijkheidsrecht ook terugkijken. Waar staan we anno 2019, hoe zijn we hier gekomen en waar gaan we heen?

De afgelopen decennia is het personenschaderecht sterk ontwikkeld. Vooral de ontwikkelingen in de rechtspraak van de Hoge Raad vertoonden een grillig verloop: nu eens beheerste het verkeersaansprakelijkheidsrecht de agenda, daarna bijvoorbeeld de aansprakelijkheid van werkgevers voor arbeidsongevallen en beroepsziekten. Ook de beleidsagenda van opvolgende kabinetten blijkt sterk bepaald door de waan van de betrokken tijd: voor het aansprakelijkheidsrecht is daarbij in de regel geen hoofdrol weggelegd en als dat al wel gebeurt (claimcultuurverkeersaansprakelijkheidaffectieschade) blijken de opvattingen soms zelfs in betrekkelijk korte tijd drastisch te kunnen veranderen. Vrees voor intensief gebruik van het aansprakelijkheidsrecht kan zelfs omslaan in geloof in de heilzame werking ervan (wetsvoorstel collectieve schadevergoedingsactieschadevoorkomingsclaims).

Van belang is dat Hoge Raad noch wetgever werken volgens een vooropgezet plan, in ieder geval geen plan waarin een eenduidige en consistente ontwikkeling van het personenschaderecht centraal staat. Van een afstand bekeken lijkt sprake van subculturen: verkeersongevallen worden anders afgewikkeld dan medische fouten bijvoorbeeld.

Is en blijft het personenschaderecht een lappendeken? Of zijn er patronen die misschien beter zichtbaar worden in een vooral ook door technologie beheerste toekomst met uiteraard kansen maar ook nieuwe risico’s voor de samenleving? Meer of strengere aansprakelijkheid in het belang van veiligheid en gezondheid? Meer normering ter voorkoming van willekeur én bevordering van vlotte afwikkeling? Meer aandacht voor alternatieve vergoedingssystemen omdat het aansprakelijkheidsrecht hoe dan ook zijn feilen kent? Wat gaat het worden? Meer eenheid in het personenschaderecht of verdere fragmentatie? Blijven afwachten wat politiek en Hoge Raad brengen of zelf regie voeren? Welk personenschaderecht verdient de samenleving van de toekomst?

 Nieuwsgierig?

Aanmelden kan via de website.

(Bron: Stichting PIV)