Parabenen, EDC’s, weet jij dan waar het over gaat? Dit soort moeilijke namen staan op allerlei verzorgingsproducten zoals shampoo, gezichtscrème en deodorant. En wat blijkt: sommige stoffen kunnen ons hormonale systeem dusdanig verstoren dat er een verhoogd risico op borstkanker ontstaat. Dat zegt Stichting Tegengif dat hier de afgelopen maanden onderzoek naar deed op NPO Radio 1 in Stax&Toine. 

Luister het item over hormoonverstorende stoffen in cosmetica hier terug.

Annelies Den Boer, voorzitter Stichting Tegengif: “We hebben een aantal populaire huidverzorgingsproducten getest en zijn erachter gekomen dat in een behoorlijk aantal hormoonverstorende stoffen zitten. Dan gaat het over producten die mensen vrijwel elke dag gebruiken, zoals bodylotion, lippenbalsem en gezichtscrème.”

‘Vermijd parabenen’ 
Sommige stoffen worden als zeer zorgwekkend beschouwd. Het gaat dan bijvoorbeeld om parabenen. Deze stof vergroot de houdbaarheid van verzorgende producten en doodt bacteriën die binnen het product proberen te groeien. 

Den Boer: “Teveel blootstelling aan deze stoffen kunnen bijdragen aan vruchtbaarheidsproblemen, een verhoogd risico op borstkanker en verminderde hersenontwikkeling bij kinderen in de baarmoeder.”

“Sommige stoffen gedragen zich als een vrouwelijk geslachtshormoon. Als een kind in de baarmoeder daar teveel van binnenkrijgt, heeft dat effect op de ontwikkeling van het borstweefsel en geslachtsorganen. Niet-ingedaalde testikels of andere afwijkingen aan de geslachtsorganen komen steeds vaker voor en dat kan weer leiden tot onvruchtbaarheid.”

‘Niet illegaal, maar wel slecht geregeld’
Gelukkig zie je op steeds meer verpakkingen ‘Vrij van parabenen’ staan. Propylparabeen en butylparabeen mogen niet meer worden gebruikt in persoonlijke verzorgingsproducten die je niet afspoelt. 

In andere persoonlijke verzorgingsproducten mogen deze stoffen binnen bepaalde grenzen gebruikt worden. In Denemarken zijn propylparabeen en butylparabeen zelfs al verboden in alle persoonlijke verzorgingsproducten die bedoeld zijn voor kinderen jonger dan drie jaar. 

We weten dus al veel langer dat veel van de stoffen die gebruikt worden in cosmetica niet goed zijn voor ons lichaam. Waarom worden ze dan alsnog gebruikt? “Er gebeurt niks illegaals”, zegt Den Boer. “Maar het is niet goed geregeld. Er is al een jarenlange strijd gaande om het beter geregeld te krijgen.”

Het Europees parlement heeft onlangs een onderzoek gedaan en vastgesteld dat consumenten er niet vanuit kunnen gaan dat de producten veilig zijn. De Europese Commissie heeft een paar weken geleden laten weten een verbod in te willen stellen. 

Waar moet je op letten als je verzorgende producten koopt?
Voordat het verbod in wetgeving is omgezet, zijn we zo weer een paar jaar verder. Toch adviseert Stichting Tegengif consumenten om de etiketten te lezen. “Als je daar geen tijd voor hebt, koop dan een product met een ecolabel. Daar zit veel minder troep in en vrijwel zeker geen hormoonverstorende stoffen”, zegt Den Boer. 

Er is ook nog onderscheid tussen de producten die je afspoelt, zoals shampoo en douchegel, en producten die voor langere tijd op je lichaam zitten. “Juist over de producten zoals bodylotion en dagcrème, die je heel lang op je lichaam hebt, maken we ons zorgen”, zegt Den Boer.  

De meeste stoffen tref je volgens Den Boer aan in bodylotion. Ook lippenbalsems zijn zorgwekkend. “Als je elke dag lippenbalsem gebruikt, eet je er vier per jaar op.” Dat betekent niet dat je per direct je cosmeticavoorraad moet vervangen, maar neem wel de tijd voor het kopen van nieuwe producten en dan met name je bodylotion en lippenbalsem.

Uitzending Radar 
De exacte uitslagen van het onderzoek van Stichting Tegengif naar hormoonverstorende stoffen in verzorgende producten werden maandag 9 november in de tv-uitzending van Radar (AVRO-TROS) gepubliceerd.  

(Bron: NPO Radio 1)