Sigarettenfabrikanten betalen supermarkten grof geld voor een opvallende plek in de schappen met tabaksartikelen. In de onderhandse handel rond de beste verkoopplekjes gaan tonnen om. Dit zegt een –anonieme- bron tegen journalisten van het radioprogramma Argos (gisteren, 14.uur, Radio1) en het onderzoeksplatform The Investigative Desk.
Supermarkten Jumbo en Albert Heijn willen niet ingaan op de regelingen met de tabaksindustrie. De Nederlandse warenautoriteit NVWA is inmiddels bezig met een onderzoek naar de praktijken. Betaling voor de mooiste plekken in winkelschappen is normaal, veel meer fabrikanten doen dat. Maar bij tabak ligt dat anders. Sinds 2002 mogen sigaretten- en shagfabrikanten op geen enkele manier hun producten promoten.
Eerder kregen fabrikanten van Marlboro (Philip Morris), Lucky Strike (BAT) en Camel (JTI) boetes van tienduizenden euro’s omdat ze aan muziekfestivals en studentensociëteiten grote sommen geld betaalden als alleen hun merken te koop werden aangeboden. Ook dat was verboden productpromotie.
Gratis aanstekers en vloeitjes
Fabrikanten betalen volgens de onderzoeksjournalisten supermarkten voor de toegang tot het schap, een plek op ooghoogte en de ruimte die ze op het schap innemen. Hoe meer pakjes naast elkaar, hoe meer er wordt betaald. Bij gunstige omzetcijfers krijgen de winkels gratis aanstekers en vloeitjes, aldus de bron.
De industrie wil niet reageren op de commerciële afspraken met de supermarkten. Het extra effect op de verkoop van een gunstige schapplek kan oplopen tot 15 procent, blijkt uit studies. De journalisten bezochten 94 supermarkten om de tabakschappen te bekijken en spraken met tientallen werknemers in de winkels.
De lucratieve promotie van sigaretten loopt voor supermarkten op 1 juli van dit jaar af, omdat op die datum in Nederland tabaksartikelen niet meer zichtbaar mogen worden verkocht in supermarkten. Dit uitstalverbod geldt ook voor elektronische sigaretten. Rookwaren moeten dan voortaan achter deuren, schermen of panelen worden opgeborgen. Met de maatregel wil de overheid vooral het roken door jongeren ontmoedigen, de belangrijkste doelgroep van de tabaksindustrie.
In tabaksspeciaalzaken mogen de pakjes na juli 2020 nog wel zichtbaar zijn. Maar ook daar wordt het beeld op termijn minder kleurrijk, omdat er een regeling klaarligt die fabrikanten verplicht hun producten voortaan in neutrale, bruine verpakkingen op de markt te brengen met de merknaam in een uniforme letter.
Deze verplichting zou ook per 1 juli 2020 in Nederland ingaan. Maar de invoering van deze maatregel is ten minste drie maanden vertraagd doordat Slowakije, Tsjechië en Roemenië bij de Europese Commissie vragen hebben gesteld over de Nederlandse regeling. De invoering van de regeling is daardoor uitgesteld tot 1 oktober, aldus een publicatie op de website TabakNee, eerder deze maand.
Volgens TabakNee zit de tabaksindustrie achter de actie van de drie landen. Een journalist van de website vroeg via de Wet openbaarheid de bezwaarschriften op van de drie landen en vergeleek de teksten. “De argumenten zijn woordelijk dezelfde als die van de tabaksindustrie.”
(Bron: Trouw)